Lao đao trong thế khó
Theo ông Trần Văn Huynh – Chủ tịch Hội Vật liệu xây dựng, tình hình đầu tư, sản xuất tiêu thụ VLXD hiện đang gặp khó khăn, nhiều đơn vị đã phải dừng sản xuất hoặc sản xuất cầm chừng, một số đơn vị đang bên bờ vực phá sản. Đơn cử, đầu tư xi măng, hiện chỉ đạt 30% so với mục tiêu đề ra bởi nhiều đơn vị dừng không đầu tư hoặc đầu tư chậm lại. Ngành sản xuất đá ốp lát có 8 vùng trung tâm khai thác, chế biến với gần 2000 cơ sở lớn và hơn 60.000 lao động, năng lực sản xuất đạt 10 triệu m3 sản phẩm/năm nhưng hiện 50% số lao động của Ngành này không có việc làm. Con số tồn kho đầu năm 2012 của ngành Gốm sứ xây dựng đã tăng lên 20% (tính cả lượng tồn kho lũy kế tại các đơn vị sản xuất và cả tồn kho từ các đại lý chưa bán hàng tới người tiêu dùng) với trên 40 triệu m2 gạch ốp lát và trên 1 triệu sản phẩm sứ vệ sinh, tương đương khoảng trên 3.000 tỷ đồng.
Ông Đinh Quang Huy– Hiệp hội Gốm sứ xây dựng nhấn mạnh thêm: ngành Gốm sứ xây dựng hiện chỉ khai thác 70% công suất thiết kế, sức mua thị trường sụt giảm từ cuối năm 2011. Thị trường tiêu thụ từ thành thị đến nông thôn đều giảm, triển vọng sinh lời bị thu hẹp, các doanh nghiệp Ngành này đã chủ động giảm sản xuất.
Vừa mới vào thị trường nhưng VLXD không nung đã gặp ngay “cơn bão” khiến cả 12 nhà máy sản xuất bê tông khí chưng áp trên toàn quốc đều ở trong tình trạng…lỗ! Ông Kiều Văn Mác – Chủ tịch Hội đồng quản trị Sông Đà – Cao Cường cho hay: Hiện sản xuất bê tông khí chưng áp đang gặp nhiều khó khăn. Cả nước có 12 nhà máy sản xuất bê tông khí chưng áp với công suất thiết kế 1500 m2 nhưng chỉ sử dụng 15% công suất thiết kế và tiêu thụ được 15% sản phẩm.
Quyết liệt tìm giải pháp tháo gỡ
Trước những vướng mắc, khó khăn của ngành sản xuất VLXD, Bộ trưởng Bộ Xây dựng trực tiếp chủ trì buổi làm việc với các Hội, Hiệp hội, doanh nghiệp sản xuất VLXD nhằm bàn thảo các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho ngành sản xuất VLXD, đặc biệt hướng giải quyết VLXD tồn kho trong 8 tháng đầu năm 2012.
Khó khăn của thị trường BĐS được xem là nguyên nhân gốc khiến thị trường VLXD lao đao. Ông Đinh Quang Huy – Chủ tịch Hiệp hội Gốm sứ xây dựng kiến nghị Nhà nước cần có biện pháp tháo gỡ khó khăn đối với thị trường BĐS, giảm lãi vay, giảm thuế VAT cho doanh nghiệp đồng thời với sản phẩm nhập khẩu cần kiểm tra đầu nguồn sản xuất mới được thông quan nhằm hạn chế hàng lậu, hàng kém chất lượng đi vào thị trường trong nước.
Còn ông Trần Văn Huynh, Chủ tịch Hội VLXD Việt Nam cho rằng: Bên cạnh việc chờ đợi những giải pháp vĩ mô đưa nền kinh tế phát triển thì Hội VLXD cũng kiến nghị: Nhà nước cần có chính sách kích cầu xây dựng, vật liệu xây dựng, có chính sách để công trình xây dựng trong nước sử dụng vật liệu trong nước theo phương châm “Người Việt Nam dùng hàng Việt Nam”, đẩy mạnh chương trình vật liệu không nung, chương trình chế tạo thiết bị trong nước. Xem xét lại quy hoạch VLXD, quy hoạch xi măng. Dự án nào ở vị trí cần thiết, công nghệ hiện đại mới cho đầu tư, kiên quyết không được đầu tư nhà máy công nghệ lạc hậu, công suất nhỏ. Để giải quyết vấn đề cạnh tranh phá giá trong xuất khẩu, ông Huynh đề nghị Bộ Xây dựng cho xây dựng chiến lược xuất khẩu VLXD.
Tổng giám đốc Tổng công ty Công nghiệp xi măng Việt Nam Nguyễn Ngọc Anh kiến nghị nới rộng hạn mức tín dụng cho xi măng bởi hạn mức vay hiện nay đối với xi măng quá hạn hẹp. Tiếp thu công nghệ tiên tiến thế giới, đưa công nghệ mới vào sản xuất nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm, giảm chi phí sản xuất là giải pháp được Tổng giám đốc Prime Group đề xuất nhằm tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp.
Tuy nhiên, theo Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam, bên cạnh những giải pháp tổng thể dài hạn như xem xét lại quy hoạch, xây dựng chiến lược xuất khẩu VLXD… thì để giải quyết lượng tồn kho VLXD, tháo gỡ khó khăn cần những giải pháp trực diện như kiến nghị giảm thuế cho doanh nghiệp, nhà nước phát hành trái phiếu…
Phát biểu kết luận cuộc họp, Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng nhấn mạnh: Năm 2012 cực kỳ khó khăn về kinh tế, mặc dù lạm phát giảm nhưng tốc độ tăng trưởng kinh tế không đạt mục tiêu đề ra, ảnh hưởng đến tất cả các ngành, lĩnh vực, trong đó có sản xuất tiêu thụ VLXD.
Chính phủ đang thực hiện quyết liệt tổng thể các giải pháp để tháo gỡ khó khăn cho nền kinh tế như tăng cầu, tháo gỡ rào cản thực hiện các dự án đầu tư, tăng đầu tư công, thực hiện giải ngân các nguồn vốn, giảm lãi suất, giảm thuế, hỗ trợ bằng các biện pháp hành chính khác…
Về lĩnh vực VLXD, Bộ Xây dựng sẽ nghiên cứu cụ thể, đề xuất, tham mưu để Thủ tướng Chính phủ có chính sách tháo gỡ khó khăn với những giải pháp và đề suất cụ thể. Nhà nước sẽ rà soát các quy hoạch vật liệu xây dựng, trong đó kiểm tra cụ thể việc thực hiện các quy hoạch, dự án… Các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh VLXD cần tiếp tục chủ động để cấu trúc lại doanh nghiệp, tháo gỡ khó khăn cho đơn vị mình.
