Thị xã Phổ Yên (tỉnh Thái Nguyên) vốn được coi là một trong những vùng sản xuất nông nghiệp lớn của tỉnh, tuy nhiên làm thế nào để giá trị sản xuất nông nghiệp tăng khi diện tích đất ngày càng giảm là một trong những vấn được quan tâm hàng đầu.

Căn cứ vào thực tế Phổ Yên đã đẩy mạnh áp dụng công nghệ sản xuất mới, đặc biệt là đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu cây trồng, lựa chọn phân bón phù hợp với đất đai, với cây trồng, mùa vụ gieo cấy. Cùng với đó, thị xã cũng thường xuyên tổ chức các lớp tập huấn, chuyển giao khoa học kỹ thuật để người dân áp dụng vào sản xuấtcũng như triển khai đồng bộ các mô hình trình diễn.

lua pho yen
Thị xã Phổ Yên được coi là một trong những vùng sản xuất nông nghiệp lớn của Thái Nguyên

Hầu hết đất trồng lúa ở Thái Nguyên là những cánh đồng nhỏ giữa các sườn núi, sườn đồi, ruộng bậc thang, địa hình chia cắt, riêng hai huyện Phú Bình và TX Phổ Yên thì đồng ruộng tương đối bằng phẳng hơn. Do địa hình cao, dốc tạo ra đồng ruộng bậc thang  nên  lớp đất mặt  (tầng canh tác) bị rửa trôi mạnh, bào mòn các hạt đất mịn và các chất dinh dưỡng dễ tiêu như: vôi, lân, kali cùng các chất magie, silic, lưu huỳnh, vi lượng… tạo ra nhiều vùng đất bạc màu nghèo dinh dưỡng trên địa hình dốc và ruộng lầy thụt kìm hãm sinh trưởng cây lúa nơi thấp trũng.

Mặt khác, trong vài thập kỷ qua, nông dân ít dùng phân hữu cơ, thậm chí “trồng chay” phân hữu cơ; nên đã lạm dụng đầu tư phân hóa học quá mức. Để chuyển đổi cơ cấu cây trồng, Chi nhánh Vật tư nông nghiệp thị xã Phổ Yên đã kết nối với Công ty Giống cây trồng Trung ương, Công ty Giống cây trồng Thái Bình cung cấp giống lúa, ngô… có năng suất cao, chất lượng tốt, sức chống chịu sâu bệnh cao.

Theo đó, cơ cấu giống lúa vụ xuân và vụ mùa được duy trì với một số giống lúa lai, lúa thuần cho năng suất cao và ổn định, phù hợp với điều kiện của địa phương như: Khang dân đột biến, Khang dân 18, BC15, TBR225,  HT1, HT6, Thiên ưu 8, TH3-3, BTE1…

Xác định yếu tố phân bón có vai trò quyết định trong ngành cây trồng, Chọn được phân bón đúng, phương pháp chăm bón khoa học sẽ cho giá trị và hiệu quả sản xuất cao. Cùng với các công ty phân bón truyền thống như Lâm Thao, Hà Bắc, hơn chục năm nay, Chi nhánh đã quyết định lựa chọn thương hiệu Phân bón Văn Điển. Phân Lân nung chảy Văn Điển chứa nhiều chất dinh dưỡng, trong đó P2O5 15-19%, MgO 15-18% ,SiO2 24-32%, CaO 28-34%, và đầy đủ các chất vi lượng như: Chất sắt: 4%, chất mangan: 0,4%;  chất đồng: 0,02%;  chất molipden: 0,001%; chất coban: 0,002; chất bo: 0,008%; chất kẽm: 0,00014%. 

Đặc biệt, các chất dinh dưỡng dễ tiêu trong phân Văn Điển được cây trồng sử dụng hêt trên 98% vừa đạt hiệu quả sử dụng cao mà không còn để lại tồn dư gây hại cho đất và môi trường. Phân  nung chảy Văn Điển chứa hàm lượng cao các chất kiềm và kiềm thổ  (Ca, Mg, Si…) nên thuộc dạng phân sinh lý kiềm, có tác dụng khử chua, rửa mặn, bồi bổ và tăng độ tơi xốp cho đất.

Hơn nữa, sản phẩm này không tan trong nước nên không bị thất thoát do rửa trôi, bay hơi hay bị chất sắt (Fe), nhôm (Al) bám giữ như các loại phân bón khác; chỉ tan trong môi trường acid yếu do rễ cây tiết ra, được cây ăn từ từ trong suốt quá trình sinh trưởng phát triển, nếu cây không ăn hết thì phân còn tồn lại cho các vụ sau.

Đây là phân bón có nguồn gốc khoáng thiên nhiên, thân thiện môi trường, đáp ứng nhu cầu sản xuất nông nghiệp bền vững, đặc biệt cho các loại cây ăn quả, cây lâu năm. Đây cũng là nguyên liệu chính để sản xuất các loại phân đa yếu tố NPK chăm bón các loại cây hàng năm, cây ngắn ngày nhất là trên chân đất lầy thụt, chua trũng và địa hình đồi dốc, ruộng bậc thang.

phan bon van dien
Các chất dinh dưỡng dễ tiêu trong phân Văn Điển được cây trồng sử dụng hêt trên 98%

Từ những năm 2006-2007, Công ty CP Phân lân nung chảy Văn Điển đã kết hợp với Chi nhánh tổ chức nhiều cuộc hội thảo cho nông dân trên địa bàn; đồng thời Chi nhánh cũng tự tổ chức nhiều cuộc tư vấn nông dân cả về phân bón, cây trồng… Kết hợp với các mô hình trình diễn hiệu quả phân bón Văn Điển cho cây lúa tại nhiều thôn, xã.. bà con nông dân TX Phổ Yên đã hiểu thấu hơn và tin yêu hơn phân bón Văn Điển.

Mới đầu dùng phân bón đa yếu tố NPK công thức 5:10:3, 6:11: 2 chuyên bón lót cho lúa và các công thức 16:5:17, 12:5:10 chuyên bón thúc lúa, nay được bổ sung các sản phẩm mới như đa yếu tố lúa 1 chuyên bón lót cho lúa và đa yếu tố lúa 2 chuyên bón thúc, bà con không phải cân đối các loại phân bón. Với cách bón rất đơn giản: chỉ 1 lần bón lót sâu và 2 lần bón thúc đẻ và thúc đòng, vừa đỡ công lao động mà lúa tốt, ít sâu bệnh, chất đất ngày càng tốt thêm, rất nhiều năm bà con nông dân Phổ yên được mùa lúa.

Năm 2019, thông qua Chi nhánh Phổ Yên bà con nông dân đã sử dụng trên 1.500 tấn phân bón đa yếu tố NPK Văn Điển cho cây lúa, 6 tháng đầu năm 2020 tiêu thụ gần 1.000 tấn. Thị phần chưa phải nhiều, song phân bón đa yếu tố Văn Điển đã đóng góp đáng kể vào kết quả sản xuất nông nghiệp của thị xã Phổ yên.

Năm nay thời tiết diễn biến phức tạp, khó lường: ấm sớm, mưa đá nhiều, rét muộn, mưa nhiều, mưa muộn nên nhiều nơi, nhiều mảnh ruộng lúa không được thu hoạch hoặc cho năng suất thấp. Ông Phạm Văn Mạnh - Phó Giám đốc Trung tâm dịch vụ nông nghiệp thị xã cho biết: Theo đánh giá ban đầu, do thời tiết năm nay bất lợi, nên gần 4.200 ha lúa xuân toàn thị xã cho năng suất xấp xỉ năm trước. Đó cũng là thành công lớn của nông nghiệp thị xã Phổ Yên.

Theo kế hoạch, vụ mùa 2020, toàn thị xã gieo cấy khoảng 5.300ha lúa. Ngành nông nghiệp đang hướng dẫn các địa phương khẩn trương thu hoạch lúa xuân, tranh thủ giữ nước và làm đất , thực hiện “nhất thì, nhì thục”.

Chi nhánh Vật tư nông nghiệp Phổ Yên sẽ tập trung cung ứng giống lúa và các sản phẩm phân bón chất lượng cho bà con nông dân. Để sản xuất đạt hiệu quả, giá trị cao hơn, Chi nhánh đang kết hợp với nhiều địa phương triển khai nhiều mô hình trình diễn giống lúa mới, phương thức canh tác mới.

Mô hình cánh đồng mẫu lớn trên quy mô gần 10ha tại xã Minh Đức đang được triển khai với 1 giống lúa VNR20 của Công ty Giống cây trồng Trung ương, thâm canh trên nền phân bón Văn Điển khép kín cả đa yếu tố lúa 1 chuyên bón lót và đa yếu tố lúa 2 chuyên bón thúc. Sự thành công của mô hình sẽ thu hút nhiều người thay đổi cách nghĩ, cách làm để nâng cao hơn nữa giá trị cây lúa Phổ Yên.