Các câu hỏi cho nguyên nhân vẫn đang được đặt ra mà chưa có lời giải đáp, có lẽ là còn lâu nữa. Theo cơ quan báo chí Pháp AFP, Bộ trưởng bộ giao thông Ethiopia chủ nhật vừa rồi đã cho biết rằng dữ liệu thu thập được từ chiếc máy bay đã cho thấy những điểm tương đồng giữa hai vụ tai nạn của chiếc 737 Max của hãng Ethiopian Airlines vào hôm 10/3 vừa qua và của hãng Lion Air của Indonesia hồi cuối tháng 10/2018, cướp đi tổng cộng 346 mạng người. “Những điểm tương đồng”, các chuyên gia trong cuộc điều tra đang ám chỉ đến thiết bị MCAS (Maneuvering Characteristics Augmentation System), thiết bị cân bằng trên thế hệ máy bay này.

Thiết bị MCAS sẽ đo góc tấn hoặc độ nghiêng của máy bay. Khi máy bay dốc lên trên quá nhiều, thiết bị sẽ tự điều chỉnh mũi máy bay để lấy lại tốc độ. Thiết bị này cho phép giữ lực nâng khí động học. Thiết bị MCAS sẽ tự động kích hoạt khi chế độ bay tự động được tắt, ví dụ như để hỗ trợ cất hoặc hạ cánh, và trùng hợp là ai máy bay gặp nạn đều ở trong lúc chế độ bay tự động được tắt.

Cuộc điều tra vào cuối tháng 10 đã chỉ ra thiết bị đã đo đạc không chính xác và gửi thông tin sai lệch về cho thiết bị MCAS. Thiết bị này sau đó chiếm quyền điều khiển của phi công và tự điều chỉnh máy bay. Cách duy nhất là tắt thiết bị MCAS đi, nhưng đáng tiếc, đây là điều mà phi công không biết làm. Phi hành đoàn của Lion Air cũng không được cập nhật về thiết bị này trên chiếc máy bay xấu số đó, cũng như cả các chiếc Boeing 737 MAX khác.

Đáng buồn hơn, Cục hàng không liên bang Mỹ FAA, cơ quan chịu trách nhiệm về các quy định và kiểm soát hàng không dân dụng quốc gia, cũng có tội. Từ hàng thập kỷ, FAA giao phó trách nhiệm kiểm nghiệm chất lượng tàu bay cho các chuyên gia ngoài cục và giao cho cả nhà sản xuất máy bay. Vấn đề: các nhân viên của Boeing được FAA cấp phép đã phải chịu các áp lực trong việc chứng nhận mẫu 737 MAX vào năm 2015 khi vào lúc đó, mẫu máy bay đối thủ Airbus A320 Neo đã có sẵn trên thị trường.   Đó là lí do mà quá trình chứng nhận thiết bị MCAS được làm một cách gấp rút, theo Thời báo Seattle vào chủ nhật vừa rồi. Các nhà chức trách Mỹ nên vào cuộc để làm rõ vấn đề này.