Trong dòng tweet đăng tải hôm qua, ông Donald Trump nhấn mạnh “lợi ích của 100 thoả thuận thương mại (giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc) không thể đổi lấy những sinh mạng đã mất (vì đại dịch Covid-19)”. Đại dịch Covid-19 thường được ông Donald Trump gọi dưới tên “bệnh dịch hạch Trung Quốc”. Đây là động thái mới nhất của ông Donald Trump trong việc cáo buộc Trung Quốc phải chịu trách nhiệm đối với sự bùng phát của đại dịch Covid-19.
Tuyên bố của ông Donald Trump được đưa ra chỉ sau 1 tuần khi Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Steven Mnuchin và Đại diện Thương mại Hoa Kỳ Robert Lighthize và Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc tổ chức điện đàm cấp cao về các vấn đề kinh tế và sức khỏe cộng đồng. Kết thúc điện đàm, cả hai bên đều cho biết sẽ nỗ lực thực thi những cam kết đã nêu trong thoả thuận thương mại.
Những cáo buộc của chính quyền Tổng thống Donald Trump đối với Trung Quốc về đại dịch Covid-19 trong thời gian gần đây đã khiến thị trường gia tăng lo ngại thoả thuận thương mại giữa hai nước sẽ gặp rủi ro. Trong ngày 11/5, ông Donald Trump và Bộ trưởng Lao động Hoa Kỳ Eugene Scalia đã yêu cầu Thrift Savings Plans – quỹ hưu trí của nhân viên liên bang Hoa Kỳ không được đầu tư vào các cổ phiếu của công ty Trung Quốc với lý do “hàng tỷ USD tiền hưu trí đang được đầu tư vào các công ty có mức độ rủi ro cao vốn đang tiềm tàng nguy hiểm đến an ninh quốc gia của Hoa Kỳ”.
Ngay sau đó, sáng ngày 14/5, Uỷ ban điều hành Thrift Savings Plans đã tuyên bố có thể kế hoạch đầu tư 4,5 tỷ USD vào các loại cổ phiếu của Trung Quốc. Bên cạnh đó, các tài liệu cũng cho thấy các quan chức của chính quyền ông Donald Trump cảnh báo rằng các doanh nghiệp Trung Quốc có thể phải đối mặt với các biện pháp trừng phạt do có liên quan đến việc lây lan đại dịch Covid-19 ra toàn cầu.
Cũng trong ngày 14/5, Hoa Kỳ tiếp tục gia tăng sức ép lên Trung Quốc khi Cục Điều tra Liên bang (FBI) cùng với Cơ quan an ninh cơ sở hạ tầng và an ninh mạng quốc gia (CISA) thuộc Bộ An ninh Nội địa Hoa Kỳ ra thông báo chung cho biết đang xuất hiện làn sóng hacker Trung Quốc nhắm vào các tổ chức của nước này để đánh cắp các thành tựu liên quan đến đại dịch Covid-19.
Các cáo buộc của Hoa Kỳ đối với Trung Quốc đang khiến mối quan hệ và mức độ tin tưởng giữa hai nước giảm xuống mức thấp nhất chưa từng có và khiến nhiều người lo ngại triển vọng thực thi thoả thuận thương mại giai đoạn 1 Hoa Kỳ - Trung Quốc sẽ chịu ảnh hưởng tiêu cực.
Theo Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA) – cơ quan chịu trách nhiệm giám sát việc thực thi các cam kết đối với sản phẩm nông sản, cả Hoa Kỳ và Trung Quốc đang tiếp tục đạt được những bước tiến trong việc thực thi thoả thuận thương mại với việc Trung Quốc đang mở cửa thị trường hơn nữa cho sản phẩm nông sản Hoa Kỳ và cả hai quốc gia đang giảm dần thuế quan đối với hàng hoá của nhau.
Trong ngày 12/5, Trung Quốc đã công bố danh sách mới 79 sản phẩm của Hoa Kỳ sẽ được miễn thuế bao gồm các sản phẩm có giá trị cao như quặng đất hiếm, quặng vàng, quặng bạc và các loại tinh quặng.
Giới phân tích nhận định duy trì thoả thuận thương mại giai đoạn 1 hiện vẫn đang là mục tiêu ưu tiên của ông Donald Trump trong bối cảnh các doanh nghiệp sản xuất Hoa Kỳ đang gia tăng áp lực lên chính quyền của ông Donald Trump nhằm tránh nổ ra các xung đột thương mại với Trung Quốc. Thị trường Trung Quốc có thể là “phao cứu sinh” đối với các doanh nghiệp Hoa Kỳ trong bối cảnh nhu cầu tại Hoa Kỳ đang ở mức yếu dưới các tác động của đại dịch Covid-19.