Theo quy định tại Điều 27.1, Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ Xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), các nước CPTPP sẽ thành lập Hội đồng CPTPP, bao gồm các quan chức ở cấp Bộ trưởng hoặc tương đương, để giám sát việc vận hành và thực thi Hiệp định.
Tại phiên họp đầu tiên của Hội đồng CPTPP, các Bộ trưởng đã thảo luận và thông qua Quyết định về cơ chế hoạt động của Hội đồng CPTPP.
Quyết định nêu rõ: Các nước thành viên CPTPP thống nhất sẽ bổ nhiệm Chủ tịch Hội đồng CPTPP với nhiệm kỳ 01 năm bắt đầu từ năm 2020. Vai trò Chủ tịch Hội đồng sẽ được luân phiên giữa các thành viên theo thứ tự phê chuẩn Hiệp định. Hỗ trợ cho Chủ tịch Hội đồng CPTPP là hai Phó Chủ tịch (là Chủ tịch của nhiệm kỳ trước đó và Chủ tịch của nhiệm kỳ tiếp theo).
Căn cứ nguyên tắc này, Chủ tịch Hội đồng CPTPP từ năm 2020 sẽ bắt đầu từ Mê-hi-cô, tiếp theo là Nhật Bản, Xinh-ga-po, Niu Di-lân, Ca-na-đa, Ốt-xtrây-lia và Việt Nam. Như vậy, Việt Nam sẽ đảm nhận vai trò Chủ tịch Hội đồng CPTPP vào năm 2026 và Phó Chủ tịch CPTPP vào năm 2025 và 2027.
Riêng năm 2019 do được coi là giai đoạn chuyển tiếp của việc đưa Hiệp định vào thực thi nên các nước đã nhất trí cử Nhật Bản làm Chủ tịch Hội đồng CPTPP. Ngoài ra, các nước cũng đồng ý để Nhật Bản phối hợp với Niu Di-lân (với tư cách là nước lưu chiểu) và Mê-hi-cô (là nước giữ vai trò Chủ tịch của nhiệm kỳ tiếp theo) xây dựng chương trình hoạt động của Hội đồng và các Ủy ban CPTPP trong năm 2019.
Để thúc đẩy việc thực thi Hiệp định, Niu Di-lân sẽ đăng cai tổ chức phiên họp lần thứ hai Hội đồng CPTPP và các Uỷ ban vào nửa sau của năm 2019.
Ngoài ra, các nước cũng thống nhất rằng trong năm 2019, những nước chưa phê chuẩn Hiệp định vẫn có thể tham gia các phiên họp của Hội đồng, các phiên họp cấp Trưởng đoàn, các Ủy ban chuyên môn và Nhóm công tác đàm phán kết nạp thành viên mới, nếu có.
Trong bối cảnh Hiệp định đã chính thức có hiệu lực, việc các nước thành viên tổ chức phiên họp đầu tiên của Hội đồng CPTPP là một sự kiện quan trọng, thể hiện tinh thần đoàn kết và quyết tâm của các thành viên trong việc thực thi nghiêm túc và đầy đủ các cam kết của một hiệp định thương mại tự do thế hệ mới, toàn diện và tiêu chuẩn cao để sớm đem lại lợi ích cho người dân và doanh nghiệp.
Tại phiên họp này, các Bộ trưởng đã thông qua Tuyên bố chung khẳng định quyết tâm thực thi đầy đủ Hiệp định để gửi đi thông điệp mạnh mẽ về tự do hóa thương mại, đồng thời thiết lập các quy tắc cân bằng và tiêu chuẩn cao cho hoạt động giao thương phù hợp với thế kỷ 21 và giúp thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Các Bộ trưởng cũng thể hiện mong muốn nâng cao hình ảnh và sức ảnh hưởng của Hiệp định CPTPP thông qua việc kết nạp các thành viên mới. Ngoài ra, các Bộ trưởng cũng thảo luận và thông qua 4 Quyết định quan trọng, bao gồm: (i) Quyết định về cơ chế hoạt động của Hội đồng CPTPP; (ii) Quyết định về quy trình, thủ tục và điều kiện xem xét, kết nạp đối với các nước thành viên mới; (ii) Quyết định về quy trình và thủ tục của hội đồng trọng tài liên quan đến cơ chế giải quyết tranh chấp giữa Nhà nước với Nhà nước và (iv) Quyết định về bộ quy tắc ứng xử của trọng tài viên liên quan đến cơ chế giải quyết tranh chấp giữa nhà đầu tư với Nhà nước.
