Quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ: Cơ hội mới, hướng đến tầm cao mới

Nhận lời mời của Chính phủ Hoa Kỳ, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng và đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã có chuyến thăm chính thức Hợp chúng quốc Hoa Kỳ.

Tại cuộc hội đàm giữa Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Barack Obama, hai nhà lãnh đạo cùng thảo luận nhằm làm sâu sắc hơn những quan hệ trong khuôn khổ đối tác toàn diện. Việt Nam và Hoa Kỳ mong đợi phối hợp chặt chẽ với các bên tham gia đàm phán khác để hoàn tất sớm nhất có thể Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) toàn diện, nhiều kỳ vọng và tiến hành những cải cách mà thấy có thể cần thiết nhằm đáp ứng tiêu chuẩn cao của Hiệp định TPP, nâng cao chuẩn về lao động, môi trường, cũng như mang lại thịnh vượng, tăng thêm việc làm cho cả người dân Hoa Kỳ và Việt Nam. Hai nước quyết tâm thực hiện một Hiệp định TPP có chất lượng cao, cân bằng, đáp ứng lợi ích của tất cả các bên và tạo nên một khuôn khổ mới, lâu dài và cùng có lợi cho hợp tác kinh tế và thương mại giữa Việt Nam và Hoa Kỳ, đồng thời tạo xung lực mới cho hợp tác kinh tế khu vực và đóng góp vào hợp tác và thịnh vượng trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Những tiến triển tích cực đạt được trong đàm phán Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) giữa Việt Nam và Hoa Kỳ cho thấy chủ trương nhất quán này của Việt Nam. Cho rằng TPP với tiêu chuẩn rất cao và toàn diện, Việt Nam đề nghị Hoa Kỳ ủng hộ, cân nhắc đến trình độ phát triển kinh tế của Việt Nam và có những linh hoạt cần thiết, phù hợp đối với Việt Nam trong đàm phán TPP. Khi TPP được ký kết sẽ mang lại nhiều lợi ích và các cơ hội thương mại, đầu tư lớn cho tất cả các bên tham gia, trong đó có doanh nghiệp, người dân Việt Nam và Hoa Kỳ.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng khẳng định, phát triển quan hệ với Hoa Kỳ là chủ trương nhất quán, lâu dài của Việt Nam. Việc thực hiện tốt, đầy đủ và không ngừng làm sâu sắc, phong phú thêm quan hệ Đối tác toàn diện trên nguyên tắc tôn trọng độc lập, chủ quyền, thể chế chính trị và không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau là cơ sở để xây dựng lòng tin, tiến tới đưa quan hệ hai nước phát triển lên một tầm cao mới.

Việt Nam và Hoa Kỳ đã thu được nhiều thành tựu có ý nghĩa kể từ khi xác lập quan hệ Đối tác Toàn diện Việt Nam - Hoa Kỳ năm 2013. Đặc biệt, thương mại và đầu tư song phương tiếp tục tăng trưởng nhanh chóng; Hiệp định “123” về Hợp tác Sử dụng Năng lượng Hạt nhân vì mục đích hòa bình đã có hiệu lực; Việt Nam đã thông qua Sáng kiến An ninh chống Phổ biến vũ khí hủy diệt; Hoa Kỳ đã dỡ bỏ một phần lệnh cấm bán vũ khí sát thương; Tuyên bố Tầm nhìn chung về Quan hệ Quốc phòng được ký kết; hợp tác trong các vấn đề khu vực và đa phương được tăng cường. Các cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam và các viện của Đảng Cộng hòa và Đảng Dân chủ của Hoa Kỳ cũng đã lần đầu tiên tiến hành các hoạt động đối thoại và trao đổi, như đã đề ra trong quan hệ Đối tác Toàn diện năm 2013.

Tổng thống Barack Obama dẫn chứng: "Chỉ trong vòng 2 năm vừa qua, thông qua hợp tác, Việt Nam - Hoa Kỳ đã đạt được rất nhiều tiến bộ về các lĩnh vực giáo dục, môi trường, khoa học công nghệ, y tế, phòng chống biến đổi khí hậu và an ninh quốc phòng. Vì thế đây là cơ hội tuyệt vời để Việt Nam và Hoa Kỳ cùng thảo luận với nhau những cách có thể làm sâu sắc hơn sự hợp tác giữa hai bên trong mối quan hệ của khuôn khổ đối tác toàn diện".

Việt Nam và Hoa Kỳ đã trao đổi về một số vấn đề quan trọng của khu vực và quốc tế cùng quan tâm. Hai nước nhất trí duy trì, mở rộng phối hợp trong các hoạt động gìn giữ hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn và tự do hàng hải và hàng không trên Biển Đông là lợi ích và trách nhiệm chung của cộng đồng khu vực và quốc tế, ủng hộ nguyên tắc giải quyết tranh chấp thông qua các biện pháp hòa bình trên cơ sở tôn trọng luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982, thực hiện nghiêm túc và đầy đủ Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), sớm hình thành Bộ quy tắc ứng xử của các bên ở Biển Đông (COC).

Việt Nam và Hoa Kỳ tái khẳng định tiếp tục tăng cường hợp tác tại các diễn đàn khu vực, như Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương, Diễn đàn Khu vực Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), Sáng kiến Hạ lưu MeKong và Diễn đàn Thượng đỉnh Đông Á, và ghi nhận tầm quan trọng của một ASEAN đoàn kết và vững mạnh, vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc chính trị - an ninh khu vực, và Quan hệ Đối tác Chiến lược Hoa Kỳ - ASEAN.

Nhân dịp này, các cơ quan hai nước đã kí kết các văn kiện quan trọng: Hiệp định tránh đánh thuế hai lần và ngăn ngừa trốn lậu thuế; Bản ghi nhớ giữa Bộ Quốc phòng hai nước về hợp tác gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc; Chương trình phòng chống dịch bệnh trong nông nghiệp và an ninh y tế toàn cầu; Chương trình hợp tác hàng không giữa hai nước.

Những kết quả đạt được cho thấy hướng đi đó là phù hợp với lợi ích của nhân dân hai nước, cho hòa bình, ổn định và phát triển thịnh vượng của khu vực và thế giới. Tin tưởng rằng quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ nói chung và quan hệ kinh tế, thương mại song phương nói riêng sẽ có những bước phát triển mới ngày càng tích cực sau chuyến thăm của Tổng Bí thư.


Phan Tâm (tổng hợp)