Dưới đây là toàn văn bài tham luận:
Trong những năm qua, được Đảng và Nhà nước đặc biệt quan tâm, Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam) đã không ngừng phát triển, trở thành ngành kinh tế - kỹ thuật quan trọng, đồng bộ từ tìm kiếm, thăm dò khai thác đến công nghiệp khí, công nghiệp điện, công nghiệp lọc hoá dầu, tồn trữ, vận chuyển, phân phối sản phẩm dầu khí và dịch vụ kỹ thuật dầu khí, có đóng góp quan trọng cho sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia; đóng góp lớn vào nguồn thu ngân sách nhà nước và phát triển kinh tế - xã hội của đất nước; đi đầu trong mở rộng hội nhập kinh tế quốc tế, tham gia có hiệu quả bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam trên Biển Đông và giữ vai trò quan trọng trong việc thực hiện Chiến lược kinh tế biển Việt Nam. Petrovietnam đã xây dựng được một đội ngũ cán bộ, viên chức và người lao động có trình độ chuyên môn vững vàng, được đào tạo cơ bản, năng động, sáng tạo, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ được giao.
Tuy nhiên, những năm qua cũng là thời kỳ Petrovietnam phải đối mặt với những khó khăn, thách thức chưa từng có trong lịch sử phát triển của ngành dầu khí: Công nghiệp dầu khí thế giới rơi vào khủng hoảng nghiêm trọng từ nửa cuối năm 2014 đến nay khiến giá dầu xuống từ 1/3 so với 5 năm trước đây, thậm chí có lúc chỉ còn 1/5, cá biệt có thời điểm giá dầu xuống mức âm (-37 USD/thùng); tình hình Biển Đông phức tạp, chiến tranh thương mại, biến đổi khí hậu, khủng hoảng do dịch bệnh Covid - 19 đã tác động trực tiếp đến mọi mặt hoạt động của Tập đoàn. Công tác quản lý Nhà nước về Dầu khí, các chính sách phục vụ phát triển bền vững Tập đoàn còn bất cập, thiếu thống nhất. Sau 05 năm thực hiện, Nghị quyết 41-NQ/TW của Bộ Chính trị chậm được thể chế hóa, chưa tạo ra một hệ sinh thái kinh doanh đồng bộ, xuyên suốt cả chuỗi giá trị…
Với tinh thần cầu thị, thực sự bản lĩnh, đoàn kết và ý chí quyết tâm, tập thể cán bộ, đảng viên, công nhân viên lao động Dầu khí đã khắc phục khó khăn, hoàn thành tốt kế hoạch sản xuất kinh doanh, trong đó hoàn thành vượt mức 08 nhóm chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội II Đảng bộ Tập đoàn đề ra, góp phần tích cực vào kết quả Đại hội II Đảng bộ Khối Doanh nghiệp Trung ương và Nghị quyết Đại hội XII của Đảng.
Petrovietnam cũng đã tích cực phát huy vai trò là “đầu tàu” kinh tế của đất nước, trở thành nòng cốt, là hạt nhân trong việc hình thành các khu công nghiệp tập trung tại Bà Rịa - Vũng Tàu, Đồng Nai - Hiệp Phước, Cà Mau, Dung Quất - Quảng Ngãi, Vũng Áng - Hà Tĩnh, Nghi Sơn - Thanh Hóa...
Kết quả tổng doanh thu toàn Tập đoàn nhiệm kỳ 2015-2020 đạt 3.514,6 nghìn tỷ đồng, vượt 6,5% chỉ tiêu, lợi nhuận sau thuế hợp nhất Tập đoàn ước đạt 244,4 nghìn tỷ đồng, vượt 6,3% chỉ tiêu Nghị quyết đề ra. Nộp ngân sách Nhà nước đạt 614,3 nghìn tỷ đồng. Tổng tài sản của Tập đoàn không ngừng tăng, từ gần 147.000 tỉ đồng khi bắt đầu hoạt động theo mô hình Tập đoàn kinh tế năm 2006, đến 30/6/2020 tăng lên tới trên 852.341 tỉ đồng; vốn chủ sở hữu từ hơn 98.000 tỉ đồng tăng lên 476.663 tỉ đồng.
Những năm gần đây, Tập đoàn đã quyết liệt phát triển hệ thống quản trị tiên tiến, đáp ứng các yêu cầu theo thông lệ quốc tế, minh bạch trong hoạt động. Công tác xây dựng Đảng được đặc biệt coi trọng; tổ chức đảng các cấp đã giữ vai trò là hạt nhân, lãnh đạo toàn diện; phương thức lãnh đạo của Đảng ủy tiếp tục được đổi mới; chú trọng rà soát, khắc phục các khâu yếu kém trong công tác cán bộ, tạo chuyển biến tích cực và ngày càng đi vào nề nếp. Công tác đoàn thể hoạt động theo hướng thiết thực, hiệu quả. Tổ chức bộ máy của doanh nghiệp được tái cơ cấu với quyết tâm chính trị cao. Tập đoàn là đơn vị đi đầu trong việc thực hiện Quy định 69 của Ban Bí thư; việc thay đổi, hoàn thiện cơ cấu tổ chức, nhân sự và tinh gọn từ 33 đầu mối xuống còn 18 đầu mối đã nâng cao vai trò và hiệu quả của Bộ máy điều hành, phù hợp với yêu cầu tình hình mới, đáp ứng mục tiêu phát triển của Petrovietnam trong các giai đoạn tiếp theo. Công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng được thực hiện toàn diện, đồng bộ, có hiệu lực, hiệu quả hơn. Đảng ủy Tập đoàn đã nghiêm túc triển khai thực hiện Chỉ thị 05-BCT trong toàn Đảng bộ, đến từng cán bộ, đảng viên, CNLĐ, nhất là vai trò nêu gương của các cấp lãnh đạo và người đứng đầu; đồng thời, gắn học tập làm theo Bác với việc triển khai đề án Tái tạo Văn hóa doanh nghiệp Petrovietnam.
Nhằm thực hiện tốt nhiệm vụ: Tăng cường công tác xây dựng Đảng; lãnh đạo Tập đoàn giữ vai trò nòng cốt, thực hiện thắng lợi phát triển Ngành Dầu khí Việt Nam, đảm bảo an ninh năng lượng và bảo vệ chủ quyền tổ quốc; giai đoạn 2020 – 2025 và những năm tiếp theo, Đảng bộ Tập đoàn tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 41-NQ/TW ngày 23/7/2015 của Bộ Chính trị “về định hướng Chiến lược phát triển ngành Dầu khí Việt Nam đến năm 2025 và tầm nhìn đến năm 2035”, đồng thời cập nhật các quan điểm của Nghị quyết số 36-NQ/TW ngày 22/10/2018 của Ban chấp hành Trung ương Đảng “về Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”, Nghị quyết số 55-NQ/TW ngày 11/02/2020 của Bộ Chính trị “về định hướng Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”. Đây cũng là thời kỳ Tập đoàn phải bám sát xu thế phát triển kinh tế - kỹ thuật - công nghệ của thế giới, chiến lược phát triển đất nước, chủ động thích nghi với các hiệp định thương mại tự do, hiệp định kinh tế mới; tăng cường năng lực dự báo, quản trị rủi ro; ứng phó có hiệu quả các biến động, bất định; đối diện với suy thoái, khủng hoảng kinh tế toàn cầu do đại dịch Covid-19 tiếp tục diễn biến phức tạp trên toàn thế giới; nguy cơ đe dọa hòa bình, ổn định, tự do, an ninh, an toàn trên Biển Đông…
Trong bối cảnh đó, Tập đoàn kiên định phát triển với Mục tiêu tổng quát là: Xây dựng Đảng bộ vững mạnh toàn diện, phát triển Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam giữ vai trò nòng cốt, chủ lực, đầu tàu, có tiềm lực mạnh về tài chính và trình độ khoa học công nghệ tiên tiến; có sức cạnh tranh cao, thực hiện thắng lợi Chiến lược phát triển ngành Dầu khí. Tập trung phát triển các lĩnh vực sản xuất, kinh doanh chính: tìm kiếm, thăm dò và khai thác dầu khí, công nghiệp khí, chế biến dầu khí, công nghiệp điện và năng lượng tái tạo, dịch vụ kỹ thuật dầu khí chất lượng cao. Bảo toàn và phát triển nguồn vốn; gắn hoạt động sản xuất, kinh doanh với bảo vệ môi trường và an ninh quốc phòng, bảo vệ chủ quyền quốc gia trên biển. Toàn Đảng bộ sẽ phải tập trung thực hiện một số nhiệm vụ và giải pháp như sau:
Một là, nâng cao vai trò và trách nhiệm lãnh đạo toàn diện của tổ chức đảng.
Triển khai đồng bộ học tập, quán triệt, chấp hành chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; xây dựng và thực hiện nhiệm vụ sản xuất, kinh doanh; sử dụng, bảo toàn và phát triển vốn Nhà nước; công tác chính trị, tư tưởng, học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; tăng cường kiểm tra - giám sát, đấu tranh phòng, chống tham nhũng lãng phí; chú trọng công tác dân vận, lãnh đạo các tổ chức chính trị - xã hội phối hợp hành động, cùng với chuyên môn phát huy sức mạnh của người lao động, đoàn viên, hội viên trong thực hiện Chiến lược phát triển ngành Dầu khí Việt Nam. Thực hiện đầy đủ, nghiêm túc chức năng nhiệm vụ tổ chức Đảng trong từng loại hình đơn vị, doanh nghiệp; đảm bảo sự đồng bộ, thống nhất trong thực thi nghị quyết của Đảng, xây dựng các nghị quyết, quy định của cấp ủy với các quy định của cấp quản lý, điều hành đảm bảo nguyên tắc: Đảng lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị và thống nhất quản lý cán bộ.
Hai là, lãnh đạo thực hiện đồng bộ 7 nhóm giải pháp, trong đó quản trị và quản lý doanh nghiệp là giải pháp trung tâm; quản trị nguồn nhân lực là giải pháp đột phá.
Thứ nhất, tăng cường quản trị và quản lý doanh nghiệp: Cùng với phát triển năng lượng truyền thống, Tập đoàn sẽ đẩy mạnh phát triển năng lượng mới, năng lượng hidro bám sát xu hướng chuyển dịch năng lượng toàn cầu đảm bảo phát triển bền vững. Tiếp tục cải cách, đổi mới, áp dụng các phương thức quản trị tiên tiến nhằm nâng cao hiệu quả quản trị, quản lý các nguồn lực, nâng cao năng lực cạnh tranh. Tiếp tục tái cơ cấu sắp xếp doanh nghiệp, giảm bớt trung gian, tinh gọn bộ máy.
Thứ hai, quản trị nguồn lực tài chính: Tập trung xử lý các tồn tại tài chính một cách toàn diện và triệt để. Chú trọng công tác quản trị, phân tích tài chính làm cơ sở để quyết định đúng đắn trong hoạt động sản xuất kinh doanh. Tiếp tục đề xuất kiến nghị Nhà nước hoàn thiện cơ chế tài chính phù hợp với mô hình phát triển doanh nghiệp Dầu khí. Chủ động, linh hoạt trong việc thu hút vốn qua các quỹ đầu tư, thị trường chứng khoán, trái phiếu…
Thứ ba, tái cơ cấu đầu tư: Quản trị danh mục đầu tư; tập trung nguồn lực vào các dự án có hiệu quả cao, các dự án cấp bách; quyết liệt xử lý các dự án yếu kém, tồn đọng kéo dài. Đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án trọng điểm, đặc biệt là các chuỗi dự án khí – điện. Đề xuất cơ chế chính sách ưu đãi đầu tư phù hợp với cam kết quốc tế để thu hút đầu tư nước ngoài và các thành phần kinh tế khác vào hoạt động dầu khí, đặc biệt là trong lĩnh vực tìm kiếm, thăm dò và khai thác dầu khí, chế biến dầu khí. Tối ưu hóa nguồn lực giữa các đơn vị, các khối trong Tập đoàn để phát triển các chuỗi giá trị.
Thứ tư, quản trị nguồn nhân lực: Tái cơ cấu các cơ sở đào tạo và nghiên cứu khoa học nhằm hoàn thiện và nâng cao chất lượng đáp ứng yêu cầu phát triển của ngành Dầu khí trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng và tác động mạnh mẽ của cuộc Cách mạng Công nghiệp lần thứ 4. Phát triển nguồn nhân lực Dầu khí chuyên nghiệp, theo tiêu chuẩn quốc tế; chú trọng đào tạo nâng cao năng lực quản lý, điều hành; ưu tiên đào tạo về chuyên môn, kỹ năng thuộc các lĩnh vực kinh doanh chính. Xây dựng chế độ thù lao, thu nhập của người lao động có chuyên môn cao tiệm cận với thu nhập của các nước trong khu vực...
Thứ năm, về khoa học - công nghệ, an toàn, môi trường: Đẩy mạnh hoạt động nghiên cứu khoa học, ứng dụng, chuyển giao công nghệ phục vụ phát triển bền vững, bảo vệ tài nguyên, môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu và nước biển dâng. Áp dụng các giải pháp công nghệ tiên tiến kết hợp với các chính sách khuyến khích phù hợp để gia tăng hệ số thu hồi dầu cũng như đưa các mỏ nhỏ, mỏ cận biên vào phát triển khai thác. Chủ động và tích cực tham gia cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0 để sớm triển khai ứng dụng các giải pháp thích hợp. Coi công tác quản lý an toàn, an ninh, môi trường là văn hóa đặc trưng của Tập đoàn.
Thứ sáu, tái tạo Văn hóa Petrovietnam: làm cho các giá trị văn hoá thấm sâu vào mọi hoạt động của tổ chức Đảng, hoạt động quản trị, điều hành sản xuất, kinh doanh trong Tập đoàn và các đơn vị thành viên, tạo môi trường cho cán bộ, đảng viên tu dưỡng, giữ gìn đạo đức, phẩm chất, lối sống; người lao động Dầu khí tin tưởng, yên tâm, tự hào và gắn bó với Tập đoàn Dầu khí Việt Nam.
Thứ bảy, tăng cường cho quốc phòng - an ninh - đối ngoại: Thực hiện hợp tác có hiệu quả các quy chế phối hợp và các thỏa thuận hợp tác giữa Tập đoàn với các cơ quan của Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Bộ Ngoại giao để chủ động chuẩn bị thực hiện tốt nhiệm vụ kiểm soát, điều tra cơ bản, tìm kiếm, thăm dò dầu khí. Có chính sách thu hút, hợp tác với các công ty dầu khí thuộc các nước lớn đối với hoạt động thăm dò, khai thác dầu khí trên vùng biển và thềm lục địa Việt Nam, vừa phục vụ phát triển kinh tế, vừa bảo vệ chủ quyền quốc gia trên biển.
Trên cơ sở thực tế hoạt động trong thời gian qua của Petrovietnam, chúng tôi xin đề xuất, kiến nghị với Bộ Chính trị, Chính phủ, Đảng ủy Khối Doanh nghiệp Trung ương: Đồng bộ hóa các chủ trương nghị quyết của Đảng với chính sách, pháp luật của nhà nước về Dầu khí. Tiếp tục hoàn thiện thể chế phát triển ngành Dầu khí. Xây dựng cơ chế, chính sách đặc thù cho Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam phát triển; theo đó tăng quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm trong sản xuất kinh doanh, đặc biệt trong lĩnh vực cốt lõi – Thăm dò khai thác (TDKT) dầu khí. Về chính sách thu hút đầu đầu tư nước ngoài vào Việt Nam: cần có sự thay đổi theo hướng ổn định và mở hơn, khuyến khích hơn, đặc biệt trong tình hình hiện nay, để vừa góp phần bảo vệ chủ quyền quốc gia trên Biển Đông vừa thu hút được vốn, công nghệ.
Nhìn lại chặng đường đã qua và hướng tới tương lai, trong bất luận hoàn cảnh nào, người lao động Dầu khí cũng không ngừng nỗ lực phấn đấu, lao động sáng tạo, phát huy nội lực với tinh thần đổi mới để xây dựng ngành công nghiệp dầu khí tiếp tục phát triển bền vững trong giai đoạn mới, xứng đáng với sự kỳ vọng của Đảng, Nhà nước, nhân dân đã trao cho các thế hệ “Những người đi tìm lửa”.
