Thiếu hụt 380 nghìn tấn
Theo Tổng cục thống kê, đàn lợn cả nước tháng 11/2019 giảm mạnh 22% so với cùng thời điểm năm trước, nguồn cung giảm là yếu tố chủ yếu khiến giá thịt lợn hơi trên thị trường gia tăng. Đồng thời cũng dự báo những tháng cuối năm (quý IV), nguồn cung thịt lợn thiếu hụt khoảng 200.000 tấn.
Hà Nam là tỉnh chăn nuôi lớn lớn nhất phía Bắc thì tổng đàn lợn trên địa bàn tỉnh năm 2019 cũng giảm hơn 20% so với năm 2018.
Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, sản lượng thịt lợn giảm 380 nghìn tấn, tương đương từ 9-10% so với năm 2018. Đồng Nai là tỉnh chăn nuôi lớn lớn nhất phía Nam, nhưng theo Hiệp hội chăn nuôi Đồng Nai, tổng đàn lợn trên địa bàn tỉnh đã giảm khoảng 50% so với trước khi xuất hiện dịch tả (tháng 4 năm 2019).
Cũng theo Hiệp hội này, số lượng lợn thiếu trong dịp cuối năm và Tết Nguyên đán có thể lớn hơn số liệu Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ước tính do không chỉ các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ không tái đàn hoặc đã tái đàn nhưng bị dịch bệnh trở lại làm nguồn cung giảm mạnh mà ngay cả các cơ sở chăn nuôi lớn, khép kín cũng bị dịch bệnh (CP, Japfa) nên cũng làm ảnh hưởng đến nguồn cung thịt lợn trong dịp cuối năm.
Hà Nam là tỉnh chăn nuôi lớn lớn nhất phía Bắc thì tổng đàn lợn trên địa bàn tỉnh năm 2019 cũng giảm hơn 20% so với năm 2018.
Do đó, tại cuộc họp về tình hình giá thịt lợn và công tác bình ổn những tháng cuối năm 2019 vào ngày 18/11, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ yêu cầu Bộ NN-PTNT “Đánh giá đầy đủ, thực chất để xác định mức độ thiếu hụt nguồn cung thịt lợn, đề xuất các giải pháp cân đối cung cầu, bù đắp thiếu hụt, nhất là nhu cầu tăng cao trong những ngày lễ tết; tính toán cụ thể cung cầu của từng tháng , trong thời gian 3 tháng tới; báo cáo kế hoạch tái đàn cụ thể bảo đảm bù đắp thiếu hụt nguồn cung”.
Đồng thời “Phối hợp với Bộ Công Thương để tính toán, đề xuất cụ thể số lượng cần nhập khẩu từ các đối tác thương mại có quan hệ thương mại hai chiều với nước ta; chịu trách nhiệm trước Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về bảo đảm nguồn cung, kiên quyết không để thiếu hụt thịt lợn”.
Chưa đủ bù đắp
Ông Trần Quốc Toản, Phó Cục trưởng Cục XNK (Bộ Công Thương) cho biết, việc cấp phép nhập khẩu thịt lợn do Bộ NN-PTNT (Cục Thú y) thực hiện.
Theo chức năng nhiệm vụ được giao, việc công nhận thị trường được nhập khẩu thịt lợn và lợn thịt chính thức vào Việt Nam và việc kiểm soát nhập khẩu mặt hàng thịt lợn do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì thực hiện. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, hiện có 24 quốc gia được nhập khẩu thịt lợn chính ngạch vào Việt Nam gồm: Argentina, Úc, Bỉ, Áo, Brazil, Canada, Đan Mạch, Pháp, Đức, Hungari, Ấn Độ, Irelen, Litva, Ý, Nhật, Hàn Quốc, Malaysia, Niuzelan, Ba Lan, Tây Ban Nha, Mỹ, Nga, Mexico.
Theo số liệu của Bộ này, trong 10 tháng đầu năm 2019, cả nước nhập 96 nghìn tấn, tăng gấp 2 lần so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, so với con số thiếu hụt 380 nghìn tấn mà Bộ NN-PTNT đưa ra, số lượng nhập khẩu nói trên quá ít, không đủ bù đắp.
Tháng 10 năm 2019, Bộ Công Thương đã có văn bản đề nghị Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn đánh giá chính thức về tình hình sản xuất, dự kiến nguồn cung dịp cuối năm và Tết Nguyên đán đối với mặt hàng thịt lợn để Bộ Công Thương có căn cứ điều hành thị trường hợp lý, bảo đảm cân đối cung cầu, thị trường mặt hàng thịt lợn.
Ngày 11/11/2019 Bộ Công Thương cũng đã làm việc với Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn về bảo đảm cân đối cung cầu, bình ổn thị trường các mặt hàng nông sản dịp cuối năm và Tết Nguyên đán, trong đó chú trọng đến nguồn cung mặt hàng thịt lợn vì việc giảm nguồn cung thịt lợn tuy đã được bù đắp một phần từ các loại thực phẩm khác như thịt gà, thịt bò, thủy sản và nguồn nhập khẩu tăng nhưng nhìn chung theo tập quán tiêu dùng của người Việt Nam, nhu cầu thịt lợn vào dịp Tết vẫn cao.
Gần đây nhất, ngày 13/12/2019, Bộ Công Thương đã có công văn gửi Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, trong đó đề nghị Bộ NN-PTNT thông báo chính xác, đầy đủ số liệu nguồn cung thịt lợn trước, trong và sau Tết Nguyên đán trước ngày 19/12 để Bộ Công Thương chỉ đạo ngành Công Thương và các địa phương đảm bảo công tác bình ổn giá mặt hàng thịt lợn và các mặt hàng thiết yếu khác trước, trong và sau Tết Nguyên Đán.
