CPTPP: Doanh nghiệp phải tự đổi mới để phát triển bứt phá

Với CPTPP, nhà nước sẽ đồng hành cùng doanh nghiệp nhưng sự chủ động của doanh nghiệp là cần thiết, là yếu tố quyết định sự thành bại của doanh nghiệp trong việc tận dụng những cơ hội mà Hiệp định mang lại.

Doanh nghiệp phải chủ động đổi mới mình

Đó là khẳng định của Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh tại Hội thảo “Chủ động khai thác có hiệu quả CPTPP để phát triển bứt phá”. Đây là một trong những phiên thảo luận chính của Diễn đàn Kinh tế tư nhân Việt Nam năm 2019.

Sáng 2/5/2019, Diễn đàn Kinh tế tư nhân Việt Nam năm 2019 đã chính thức được khai mạc tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia Hà Nội với chủ đề “Phát triển kinh tế tư nhân Việt Nam trở thành một động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa theo Nghị quyết 10-NQ/TW của Hội nghị TW 5 khóa XII và Nghị quyết 98-NQ/CP của Chính phủ”.

diễn đàn kinh tế tư nhân Việt Nam
Ông Vũ Tiến Lộc cho rằng, với CPTPP, ngành sản xuất có vượt qua được các trở ngại quá khứ hay không, câu trả lời có được khi chúng ta nhận diện được những cản trở của doanh nghiệp Việt Nam để hiện thực hoá các nguyện vọng

Diễn đàn do Chính phủ và Ban Kinh tế Trung ương đồng chủ trì và chỉ đạo tổ chức, bao gồm 1 phiên toàn tể; 07 Hội thảo, Tọa đàm chuyên đề và các hoạt động triển lãm, kết nối doanh nghiệp.

Trong khuôn khổ Diễn đàn, Hội thảo “Chủ động khai thác có hiệu quả CPTPP để bứt phá” là một trong những Phiên hiến kế nhận được nhiều sự quan tâm của đông đảo các đại biểu, khách mời tham dự bởi sức nóng của Hiệp định CPTPP đang tác động tới các ngành hàng, tới nền kinh tế.

Phát biểu tại đây, ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Phòng Công nghiệp và Thương mại Việt Nam (VCCI) cho biết, CPTPP là cơ hội đặc biệt, tiếp tục thúc đẩy cạnh tranh, mở ra cơ hội thuận lợi cho hơn 700.000 doanh nghiệp và hàng trăm nghìn hộ kinh doanh...

Dù còn nhiều khó khăn nhưng đây sẽ là động lực, là cảm hứng để các doanh nghiệp vượt qua chính mình, hội nhập từ bên trong, cải cách kinh tế Việt Nam sau WTO. Đây là tác động lớn nhất của Hiệp định.

Nhấn mạnh đến những thách thức của Hiệp định CPTPP, Chủ tịch VCCI chỉ ra 2 rào cản đang cản trở các doanh nghiệp. Một là khả năng đáp ứng các yêu cầu về tiêu chuẩn; hai là vượt qua các rào cản về kỹ thuật, vệ sinh an toàn thực phẩm.

“Với CPTPP, ngành sản xuất có vượt qua được các trở ngại quá khứ hay không, câu trả lời có được khi chúng ta nhận diện được những cản trở của doanh nghiệp Việt Nam để hiện thực hoá các nguyện vọng", ông Lộc cho biết.

diễn đàn kinh tế tư nhân 2019
Để tận dụng CPTPP để phát triển bứt phá, Thứ trưởng Trần Quốc Khánh cho rằng, các doanh nghiệp phải tự đổi mới chính mình, đổi mới tư duy, coi cạnh tranh là lẽ đương nhiên của nền kinh tế thị trường

Đồng quan điểm, Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh cũng cho rằng, CPTPP là cơ hội để Việt Nam tiếp tục hoàn thiện thể chế, hoàn thiện môi tường kinh doanh theo hướng thông thoáng, minh bạch hơn. Đặc biệt, với những tiêu chí rất cao, CPTPP thúc đẩy cải cách hành chính, tăng cường kỷ cương, phòng chống tham nhũng, quan liêu.

Thứ trưởng khẳng định, hội nhập không chỉ đặt hàng hoá, dịch vụ vào môi trường cạnh tranh mà cả bộ máy quản lý cũng cần thay đổi, cần vươn lên để đủ sức điều hành.

Hội nhập mà hiệu quả thấp hay không thấy hiệu quả là lỗi của bộ máy quản lý. Chúng ta cần thay đổi tư duy quản lý, chính sách theo hướng mở. Lấy môi trường kinh doanh công bằng, lấy doanh nghiệp là nguyên khí của quốc gia. Bộ máy quản lý phải thay đổi cách làm trong chính sách, tương tác với người dân, doanh nghiệp. Các tiêu chuẩn cao về minh bạch, đúng quy định của Nhà nước, Thứ trưởng nói.

Ngoài ra, Thứ trưởng Trần Quốc Khánh cũng chỉ ra rằng, sức ép cạnh tranh là có nhưng chưa phải thách thức lớn, lớn nhất là các doanh nghiệp phải tự đổi mới chính mình, đổi mới tư duy, coi cạnh tranh là lẽ đương nhiên của nền kinh tế thị trường. Trong cạnh tranh cần chuyển từ bị động sang phòng ngự.

“Nhà nước sẽ đồng hành cùng doanh nghiệp nhưng sự chủ động của doanh nghiệp là cần thiết, yếu tố quyết định sự thành bại của doanh nghiệp trong việc tận dụng những cơ hội mà Hiệp định CPTPP mang lại”, Thứ trưởng Trần Quốc Khánh chia sẻ.

Cần sự hỗ trợ mạnh từ cơ quan quản lý 

Hiến kế để các doanh nghiệp đón đầu được những cơ hội từ CPTPP, ông Vũ Đức Giang - Chủ tịch Hiệp hội Dệt may Việt Nam cho rằng, CPTPP là xương sống của ngành dệt may Việt Nam. Tuy nhiên, hiện nay, quy hoạch ngành này hiện đã lỗi thời bởi, quy hoạch ngành đến năm 2020 là 20 tỷ USD, nhưng 2018 ngành dệt may đã đạt 36 tỷ, mục tiêu 2019 là 40 tỷ.

Trước thực tế này, Chủ tịch Hiệp hội Dệt may Việt Nam đưa ra ba kiến nghị. Một là, xây dựng quy hoạch, phát triển ngành dệt may tầm nhìn 2035-2040, trong đó, vai trò của Bộ Công Thương, Bộ Tài nguyên Môi trường là rất quan trọng vì nếu không thống nhất, cán cân trong quy hoạch ngành là Hiệp định sẽ không mang lại lợi ích. Bởi những nước thành viên như Singapore, Malaysia không phải những nước dệt may.

diễn đàn kinh tế tư nhân việt nam 2019
Ông Vũ Đức Giang đề xuất 3 giải pháp để ngành dệt may phát triển hơn trong thời gian tới

Thứ hai, Bộ Công Thương phải là trụ cột trong chiến lược xây dựng nền tảng phụ trợ với ngành công nghiệp dệt may da giày.

Thứ ba, cần sự minh bạch để tạo ra nền tảng pháp lý nhưng khi triển khai hiệp định các cơ quan quản lý, địa phương cần thực sự thấm nhuần để ngành phát triển bền vững. "Nếu chỉ nói đến lợi ích mà không nói đến tồn tại và đưa ra giải pháp thì ngành không có điều kiện bứt phá", ông Giang trăn trở.

Ngoài ra, ông Vũ Đức Giang cũng cho biết, định hướng của Nhà nước trong chiến lược phát triển nguồn lực rất cần thiết. Nhưng hiện nay, ngành dệt may đang thiếu trầm trọng lực lượng kỹ sư ngành hoá nhuộm. Đây là vấn đề sống còn, nếu không có đội ngũ kỹ sư ngành hoá nhuộm thì ngành dệt may nói chung không có điều kiện phát triển.

Vì vậy, ông Giang đề xuất cần giải quyết vướng mắc về chuỗi cung ứng trong toàn ngành. “Cần có những định hướng của Chính phủ, Bộ Công Thương để tạo dựng nền tảng”, ông Giang chia sẻ.

diễn đàn kinh tế tư nhân việt nam 2019
Phiên hiến kế về doanh nghiệp và CPTPP là một trong những phiên quan trọng, thu hút sự quan tâm của đông đảo khách mời

Ông Nguyễn Văn Tuấn, Chủ tịch Hiệp hội Bông sợi Việt Nam, đại diện Công ty Sản xuất Hàng Thể thao MXP cho biết trong 18 năm vừa qua ngành dệt may đạt tốc độ phát triển 15%. Đối với doanh nghiệp, nhiệm vụ sống còn là phải tăng giá trị, phải có vải, chứ không thể mãi dừng lại ở bước gia công.

Nếu không có CPTPP thì các doanh nghiệp nước ngoài sẽ không thể vào Việt Nam vì quy mô dệt may của Trung Quốc quá lớn. Nhưng hiệp định này, vừa là thách thức, vừa là cơ hội.

Vì vậy, nhà đầu tư trong nước cần làm chủ tình hình. Bởi hiện nay, trong ngành dệt may tại Việt Nam, các doanh nghiệp nước ngoài đang chiếm 70%.

“Chúng ta cần quy hoạch cụ thể, cần đất, nhà máy công suất lớn tại các vùng miền. Chúng ta cũng cần thống nhất từ Trung ương tới địa phương các thủ tục pháp lý cho đầu tư, thúc đẩy đầu tư. Ban hành chính sách cụ thể, thống nhất xử lý nước thải, chất thải rắn. Bộ Công Thương cần hỗ trợ kéo sợi, nhà phát triển khu công nghiệp đầu  tư nước thải...", ông Tuấn đề xuất giải pháp để ngành dệt may tận dụng cơ hội để phát triển bứt phá.

Hạ An