Điều gì khiến nhiều nước EU kiên quyết cấm nhập khẩu ngũ cốc từ Ukraine?

Chỉ trong vòng chưa đầy 1 tuần, Ba Lan, Hungary và Slovakia đã công bố lệnh cấm nhập khẩu ngũ cốc và các nông sản khác từ Ukraine để bảo vệ ngành nông nghiệp địa phương.

Slovakia vừa trở thành nước thứ ba trong Liên minh châu Âu (EU) quyết định tạm thời cấm nhập khẩu ngũ cốc từ Ukraine. Một số quốc gia khu vực Trung Âu và Đông Âu cũng đang cân nhắc động thái tương tự, bao gồm cấm nhập khẩu ngũ cốc và nhiều sản phẩm nông sản của Ukraine.

Trong ngày 17/4, Hungary thông báo nước này sẽ tạm thời cấm nhập khẩu ngũ cốc từ Ukraine từ nay cho đến hết 30/06/2023. Đồng thời, Hungary cũng cấm nhập khẩu hạt cỏ dầu cùng một số nông sản khác có xuất xứ từ Ukraine. Bộ trưởng Nông nghiệp Hungary Istvan Nagy cho biết nước này sẽ áp dụng "mọi biện pháp có thể" để bảo vệ lợi ích nông dân Hungary khỏi sự gián đoạn thị trường do hoạt động nhập khẩu ngũ cốc khối lượng lớn từ Ukraine.

Trước đó, vào ngày 15/4, Ba Lan thông báo sẽ cấm nhập khẩu ngũ cốc từ Ukraine nhằm bảo vệ ngành nông nghiệp Ba Lan.

Nhiều nước EU cấm nhập khẩu ngũ cốc từ Ukraine
Lượng lớn ngũ cốc xuất khẩu giá rẻ của Ukraine trong quá trình trung chuyển qua các nước Trung Âu đang bị lưu lại và tràn ngập thị trường các quốc gia trung chuyển, gây ảnh hưởng lớn đến nông dân khối EU. (Ảnh: Financial Times)

Dưới tác động của cuộc xung đột quân sự hiện nay, hoạt động xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine qua các cảng ở Biển Đen bị gián đoạn, buộc nước này phải sử dụng tuyến đường bộ qua các quốc gia EU là Ba Lan và Romania để xuất khẩu ngũ cốc. Tuy nhiên, hoạt động vận chuyển đường bộ bị tắc nghẽn khiến lượng lớn ngũ cốc của Ukraine, vốn có giá rẻ hơn ngũ cốc sản xuất tại EU, bị lưu lại tại các quốc gia Trung Âu và bắt đầu tràn ngập thị trường ở các quốc gia trung chuyển, ảnh hưởng lớn đến nông dân địa phương.

Tại Ba Lan, nông dân nước này đã phản ứng mạnh vì các thiệt hai kinh tế khi ngũ cốc nhập khẩu từ Ukraine cạnh tranh gay gắt với ngũ cốc nội địa. Bên cạnh đó, Ba Lan cũng đang chật vật tìm cách giải phóng các kho ngũ cốc tại nước này để chuẩn bị sức chứa cho vụ thu hoạch tiếp theo. Trước khi xảy ra cuộc xung đột quân sự, Ukraine là một trong những nước xuất khẩu ngũ cốc lớn nhất thế giới, đặc biệt là lúa mì và ngô.

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp Ba Lan cũng đang khuyến khích các quốc gia lân cận là Romania, Hungary và Bulgaria có động thái cấm nhập khẩu ngũ cốc từ Ukraine. 

Hiện các biện pháp đơn phương cấm nhập khẩu ngũ cốc từ Ukraine của Ba Lan, Hungary và Slovakia đang vấp phải chỉ trích gay gắt từ EC. EC tuyên bố các hành động đơn phương liên quan đến thương mại của từng quốc gia thành viên EU là không thể chấp nhận được. 

Theo EC, các quốc gia thành viên EU cần phối hợp với các cơ quan của EU khi đưa ra quyết định như vậy, đồng thời EC cũng lưu ý rằng các vấn đề thương mại thuộc thẩm quyền của cơ quan này. Ukraine cũng lên tiếng chỉ trích hành động của các quốc gia EU đối với việc cấm nhập khẩu ngũ cốc của nước này.

Quỳnh Trang