EVNGENCO 2: Ứng dụng công nghệ số trong cảnh báo xả nước điều tiết hồ chứa và chạy máy

Áp dụng hệ thống cảnh báo từ xa trên nền tảng công nghệ số, những bất cập trong việc cảnh báo xả nước điều tiết hồ chứa như: được thực hiện thủ công, mất nhiều thời gian và chưa thể chủ động thông tin một cách kịp thời, chính xác đến các đối tượng liên quan… các đơn vị Thủy điện trong EVNGENCO 2 đã thật sự được khắc phục

Để làm được điều này, các đơn vị EVNGENCO 2 đã chủ động nghiên cứu cũng như học tập kinh nghiệm từ các đơn vị bạn trước khi tiến hành lắp đặt.

Hệ thống đang được lắp đặt tại Công ty Cổ phần Thủy điện Sông Ba Hạ (Thủy điện Sông Ba Hạ), một trong những đơn vị điển hình trong EVNGENCO 2 về việc áp dụng chuyển đổi số trong công tác cảnh báo xả nước điều tiết hồ chứa, chạy máy phát điện thông qua hệ thống cảnh báo đặt từ xa.

Cụ thể, theo Thủy điện Sông Ba Hạ, từ năm 2011 đơn vị đã chủ động phối hợp chặt chẽ với các cấp chính quyền địa phương để thống nhất đưa vào vận hành các trạm cảnh báo từ xa đặt tại các khu vực đông dân cư, bến đò, khu vực người dân hay qua sông ở phía hạ du sông Ba.

Để lắp đặt được 1 hệ thống cảnh báo từ xa chỉ với chức năng gọi thoại trực tiếp từ xa qua sóng GSM, CB-NLĐ Thủy điện Sông Ba Hạ đã đi học tập kinh nghiệm từ các đơn vị bạn, đồng thời nghiên cứu để tổ hợp thành 01 hệ thống cảnh báo từ xa với các thiết bị có sẵn trên thị trường lúc đó. Đến cuối năm 2011, đơn vị đã đưa vào tổng cộng 6 trạm cảnh báo từ xa để phục vụ công tác thông báo cho người dân vùng hạ du khi Công ty tiến hành điều tiết xả tràn, mang lại hiệu quả tốt, hỗ trợ tích cực trong công tác Phòng chống thiên tai.

Tuy nhiên hệ thống cảnh báo ban đầu vẫn còn nhiều hạn chế như: được tổ hợp từ nhiều thiết bị từ các hãng khác nhau nên chưa đồng bộ, cảm biến sóng GSM được chế tạo thủ công nên dễ bị nhiễu và khó điều chỉnh được độ nhạy, nhiều thao tác vẫn còn mang tính thủ công nên mất thiều thời gian và công sức…

ảnh chụp một phần vị trí các trạm cảnh báo
Vị trí các trạm cảnh báo từ xa.

Công nghệ mới khắc phục được các tồn tại nâng cao hiệu quả cảnh báo

Cải tiến, khắc phục các nhược điểm của Hệ thống ban đầu, Thủy điện Sông Ba Hạ cho biết đã tiến hành nghiên cứu, cải tiến và áp dụng giải pháp công nghệ số, đẩy mạnh ứng dụng các tiến bộ của công nghệ truyền thông… qua đó giúp công tác vận hành tiện lợi, an toàn và hiệu quả hơn đồng thời việc nhận dạng và thực thi lệnh phát âm thanh từ cú pháp tin nhắn SMS vào Hệ thống cảnh báo từ xa thế hệ mới với các thiết bị hiện đại, đồng bộ, có độ ổn định cao.

Với Hệ thống này, nhân viên vận hành không phải đọc thông báo như trước mà chỉ cần gõ nội dung cú pháp đã được cấu hình sẵn trên điện thoại thì sẽ có một giọng đọc chuẩn đã cài đặt sẵn phát ra loa. Sau khi hoàn thành nội dung thông báo, hệ thống sẽ nhắn tin phản hồi lệnh thông báo đã thực hiện hay công hay chưa.

Ngoài ra, nhân viên vận hành cũng có thể kiểm tra trạng thái hệ thống từ xa, nạp xả bình ác quy dự phòng và quan trọng nhất là hệ thống có thể phản hồi khi mất điện áp AC hoặc điện áp DC bình ắc quy xuống thấp để nhân viên vận hành có thể nắm rõ tình hình từng trạm, chủ động thông báo với người dân trong mùa mưa lũ.

hình ảnh thực tế của Hệ thống mới
Hình ảnh thực tế của Hệ thống cảnh báo từ xa. 

Tính đến thời điểm hiện tại, Thủy điện Sông Ba Hạ đã lắp đặt 16 hệ thống cảnh báo (sử dụng Module điều khiển HS/GSM Controller) với nhiều tính năng mới, hiện đại hơn, đáp ứng tốt hơn nhu cầu tiếp nhận thông tin của bà con vùng hạ du khi nhà máy Thủy điện Sông Ba Hạ tiến hành xả nước điều tiết hồ chứa và vận hành phát điện.

Với Hệ thống này việc điều khiển từ xa bằng tin nhắn SMS đã đáp ứng nhanh, chính xác và kịp thời hơn khi cùng lúc cần thông báo đến nhiều trạm cảnh báo khác nhau ở khu vực hạ du; hoặc khi cần thông báo nhiều lần đến các trạm cảnh báo. Việc này sẽ giảm được áp lực và khối lượng công việc của đơn vị quản lý vận hành hồ chứa trong quá trình điều tiết/xả nước, chạy máy phát điện.

Hiệu quả từ thực tế

Thực tế cho thấy từ khi đưa vào vận hành đến nay Hệ thống đã giúp bà con nắm bắt thông tin vận hành hồ chứa và chạy máy phát điện được nhanh chóng, chuẩn xác, đảm bảo an toàn, qua đó nâng cao năng lực cảnh báo sớm, tránh được thiệt hại đến mức tối đa cho người dân vùng hạ du sông Ba.

Ông Lê Văn Hóa, một cán bộ tại thị trấn Củng Sơn, huyện Sơn Hòa cho biết: “Trước đây, tình trạng trẻ em bị đuối nước ở trong thôn, xã thường xuyên xảy ra từ khi có hệ thống cảnh báo từ xa của Nhà máy Thủy điện Sông Ba Hạ tình trạng trẻ em đuối nước đã không còn nữa”.

Theo ông Trần Lý, Tổng Giám đốc Công ty CP Thủy điện Sông Ba Hạ cho biết: “để đảm việc phối hợp cảnh báo cho nhân dân đạt hiệu quả, Công ty đã xây dựng và thực hiện theo Quy trình cảnh báo từ xa. Đặc biệt trong mùa mưa bão, Công ty đã kết hợp phương châm 4 tại chỗ (chỉ huy tại chỗ; lực lượng tại chỗ; phương tiện, vật tư tại chỗ và hậu cần tại chỗ) cùng hệ thống cảnh báo từ xa đã phát huy hiệu quả rất tốt, giúp cho Ban chỉ huy PCTT&TKCN truyền thông tin cảnh báo lũ cho nhân dân vùng hạ du kịp thời và nhanh nhất nhằm giúp cho người dân tại các xã vùng hạ du hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại do thiên tai mưa lũ gây ra. Song song với đó, Công ty cũng đã lập danh sách và số điện thoại của cán bộ chính quyền địa phương để chủ động, kịp thời phối hợp trong những trường hợp cần thiết”...

Ngoài Thủy điện Sông Ba Hạ, nhiều đơn vị Thủy điện thuộc EVNGENCO 2 như An Khê – Ka Nak, A Vương, Sông Bung, Thác Mơ và Trung Sơn đã áp dụng thành công giải pháp Hệ thống cảnh báo từ xa, góp phần cùng Tổng Công ty hướng đến mục tiêu xây dựng EVN trở thành doanh nghiệp số trong tương lai.

M.Lương - H.Sinh