Mùa mưa và nỗi lo thoát nước trong khai thác mỏ

Tại Công ty Cổ phần Than Đèo Nai, sau khi kiểm tra thực địa khu vực Núi Nhện và mương thoát nước Anfa, Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Bùi Văn Khích chỉ đạo Công ty Cổ phần Than Đèo Nai cần có biện pháp cải tạo ngay một phần mương Anfa kịp thời cho việc thoát nước mùa mưa năm nay và cả những năm sau. Mương Anfa là một tuyến mương thoát nước gần như chủ đạo của khai trường Đèo Nai xuống khu vực Núi Nhện, có độ dốc cao. Hệ thống mương này đã được xây dựng và cải tạo nâng cấp nhiều lần. Tuy nhiên, Ông Trần Miên, Trưởng ban Môi trường Tập đoàn cùng các ban chuyên môn trong đoàn cho rằng, việc cải tạo cần giữ nguyên không làm thay đổi những vị trí tự nhiên. Những vị trí trống khác cần được trồng cây kết hợp kè đá thoát nước để bảo vệ môi trường, hạn chế thấp nhất bê tông hóa tại khu vực. 

Công ty Than Mạo Khê có quy mô khai thác khá lớn, với 26 phân xưởng sản xuất tại 3 mức là -150; -80 và -25. Do ảnh hưởng của khai thác hầm lò, nhiều vị trí bề mặt địa hình bị tụt lún mạnh, bên cạnh đó, vào mùa mưa, do lượng nước mặt chảy xuống mỏ làm tiềm ẩn nhiều nguy cơ đến an toàn sản xuất, nên Công ty đã tổ chức kiểm tra thường xuyên, hàng tuần đều có dự báo nguy hiểm cho từng khu vực sản xuất xung yếu để chủ động khắc phục sự cố. Công ty bố trí 3 trạm bơm chính với 19 máy bơm công suất lớn tại các mức sản xuất -25, -80 và -150, đồng thời, triển khai lắp đặt thêm 3 trạm bơm cao áp và 2 tuyến đường ống phi 400. Ngoài ra, để thoát nước cho các lò ngầm, Công ty đã xây cửa chắn nước tại 2 hầm bơm mức -80 và -150. Với 27 máy bơm có công suất từ 3,7 đến 75 kW đã đảm bảo lưu lượng thoát nước từ 20 đến 115m3/h giúp Công ty chủ động cho công tác thoát nước trong hầm lò, đảm bảo sản xuất. 

Trao đổi với chúng tôi, các ban chuyên môn cho hay, công tác thoát nước trong khai thác mỏ là một công việc khá quan trọng và thường gặp phải nhiều khó khăn. Không những thế, hiện nay một số mỏ còn vừa khai thác lộ thiên, vừa khai thác hầm lò. Chẳng hạn như Mỏ Khánh Hòa, Thái Nguyên, hay tới đây là Mỏ hầm lò Khe Chàm II – IV sẽ khởi công khai thác phía dưới Mỏ lộ thiên Cao Sơn. 

Trong moong lộ thiên luôn xảy ra hiện tượng tích tụ lượng nước mưa và lượng nước ngầm thoát từ các bờ tầng khai thác. Để tiến hành các hoạt động khai thác hầm lò và giảm nguy cơ bục nước do công tác khai thác lộ thiên gây ra, chảy vào các đường lò khai thác và các đường lò chuẩn bị của mỏ, thì điều kiện chính yếu để tiến hành khai thác bằng công nghệ hầm lò được an toàn là phải thực hiện các biện pháp, tổ chức và theo dõi thường xuyên các thông số thoát nước của mỏ lộ thiên trong suốt quá trình hoạt động khai thác của mỏ hầm lò phía dưới diễn ra. Bên cạnh đó, công tác thanh kiểm tra của các cấp là rất cần thiết. 

Công ty Than Khánh Hòa – VVMI là đơn vị đang triển khai khai thác hầm lò kết hợp với khai thác lộ thiên. Việc thoát nước lộ thiên cũng chính là bảo vệ mỏ hầm lò. Công ty đã rà soát lại toàn bộ các khu vực xung yếu và xây dựng kế hoạch thoát nước trong mùa mưa này. Hệ thống vành đai thoát nước đầu đường bãi thải ở công trường khai thác chính được củng cố và làm mới. Rãnh nước dọc các đường vận tải trong và ngoài khai trường được củng cố, nạo vét thông thoát nhằm mục đích chống xói lở đường vận tải, các mặt tầng sản xuất, kể cả mặt bằng kho và bãi thải. Đặc biệt, để ngăn nước mặt do mưa chảy vào khai trường, Công ty đã tiến hành đắp đê xung quanh bãi thải, nạo vét suối quanh khai trường nhằm chống sạt lở và dẫn nước chảy theo các mương thoát ra ngoài biên khai trường; đồng thời, trang bị 2 hệ thống bơm có công suất 1000 m3/h. Ngoài ra, Công ty luôn chuẩn bị đủ máy bơm dự phòng để sẵn sàng hoạt động khi cần thiết. Cùng với quá trình triển khai thi công hàng loạt hệ thống cống thoát nước, Công ty luôn duy trì việc nạo vét bùn đất ở các lòng suối quanh khu vực bãi thải kịp thời trước mùa mưa. 

Qua kiểm tra tại một số khu vực và các mỏ, Lãnh đạo Tập đoàn đã đánh giá cao những cố gắng và sự chủ động của các đơn vị trong công tác thoát nước, phòng chống ngập mỏ. Hy vọng cho một mùa mưa an toàn tại các mỏ than của Vinacomin.