Hang Thẳm Phầy được ví như "Sơn Đoòng" của huyện Ba Bể, bởi nó nằm tại một vị trí khá sâu trong núi, đường đi đến miệng hang cũng khá khó đi. Trong hang có hệ thống sông ngầm, các khối thạch nhũ được kiến tạo từ 5 triệu năm trước.
Theo tiếng dân tộc Tày, Thẳm Phầy có nghĩa là Lửa. Hang được tạo thành bởi núi lửa phun trào và sự kiến tạo của núi đá vôi. Sau này, dòng sông ngầm chảy qua bào mòn địa chất. Trải qua hàng triệu năm, những giọt nước có chứa khoáng chất đá vôi nhỏ giọt tạo nên hệ thống nhũ và măng đá trải dài. Chịu khá ít sự tác động của con người nên thiên nhiên nơi đây vẫn còn giữ được nét đẹp hoang sơ. Chính điều đó đã thu hút, thôi thúc du khách đến khám phá hang Thẳm Phầy.
Lối vào hang động được phủ kín bởi rừng cây rậm rạp. Bước vào hang động, bạn sẽ được chiêm ngưỡng vô vàn cột đá khổng lồ với màu sắc tuyệt đẹp. Từng nhũ, măng đá tạo thành những hình thù kỳ dị. Hai bên lối đi là những bờ đá vô cùng đẹp mắt. Sâu bên trong hang động là hàng ngàn con dơi tạo thành nóc vòm khổng lồ. Tuy hình ảnh khá rùng rợn, nhưng đối với các du khách yêu thích cảm giác mạnh, đây mới là điều họ luôn tìm kiếm trong chuyến đi du lịch hồ Ba Bể.
Sâu bên trong, ở vị trí cách cửa hang hơn 1km xuất hiện hai nhánh động, nhánh phía trái ăn sâu vào sườn núi, nhánh bên phải ăn vào lòng núi, mực nước khá sâu.
Càng vào sâu, địa hình càng phức tạp, những dải thạch nhũ xuất hiện nhiều. Theo người địa phương, hang dài khoảng 5-6 km. Hiện nay, hang Thẳm Phầy đang được các cơ quan chức năng đánh giá hiện trạng để có thể quy hoạch đưa vào khai thác du lịch. Địa điểm này chưa được mở rộng rãi cho khách tham quan.
Mặc dù thu hút khách du lịch với vẻ đẹp độc đáo. Song, đặc điểm địa hình của hang Thẳm Phầy lại luôn thường trực nguy hiểm. Vậy nên bạn cần chuẩn bị thật kỹ lưỡng cho hành trình khám phá diễn ra an toàn.
Nhiệt độ bên ngoài và trong hang động có sự chênh lệch rất lớn. Ngay cả vào mùa hè, khi đến Thẳm Phầy bạn cũng nên mặc những trang phục thoải mái. Quần dài, áo dài tay hoặc trang bị thêm áo gió, tránh trường hợp sốc nhiệt.
Chỉ đi các loại dép cao su, giày thể thao êm ái, thoáng mát, hỗ trợ di chuyển đường núi thuận lợi, chống trơn trượt.
Ngoài ra, hành trang du lịch hồ Ba Bể của bạn không thể thiếu các vật dụng các nhân cần thiết khác. Chẳng hạn như bật lửa, đèn pin, đồ dùng y tế với những loại thuốc phổ biến (đau bụng, đau đầu, cảm sốt, urgo…). Bạn cũng đừng quên chuẩn bị đồ ăn nhẹ, nước uống phục vụ trên đường đi.
Hang có đoạn khá cao rộng nhưng có đoạn lại vô cùng chật hẹp, nước suối mát lạnh dưới chân chắc chắn sẽ khiến bạn thích thú và quên hết đi mệ mỏi. Chính nguồn nước trong hang này là nguồn nước dự trữ lớn của người dân địa phương vào mùa khô, vì hầu như nước ở đây quanh năm dồi dào, tươi mát.
Gọi Thẳm Phầy là “động tiên” có lẽ cũng chẳng ngoa khi từng chi tiết nhỏ bên trong động đều mang một vẻ đẹp gì đó vừa có sức nặng của thời gian vừa cực kỳ quyến rũ. Theo thời gian, những khối nhũ đá tuyệt vời đang hiện dần lên trong tương lai khi chúng mới đang trải qua quá trình tạo kén tơ, những sợi kén long lanh treo mình trên hầu khắp hang. Càng đi sâu khám phá, bạn sẽ lại càng thấy đam mê bởi nét đẹp nên thơ mà ma mị cuốn hút.
