Kinh nghiệm phổ biến kiến thức và áp dụng sản xuất sạch hơn trong công nghiệp trên địa bàn Tp. Cần Thơ

Từ nhận thức...
Trên địa bàn Tp.Cần Thơ hiện có hơn 9.000 doanh nghiệp (DN) và cơ sở sản xuất công nghiệp, trong đó, đa số là các DN vừa và nhỏ, thậm chí là cực nhỏ, chỉ có một số ít DN lớn đầu tư thiết bị công nghệ hiện đại, còn lại chủ yếu là các DN có thiết bị và quy trình công nghệ lạc hậu.

Nhận thấy, việc áp dụng sản xuất sạch hơn (SXSH) trong công nghiệp sẽ giúp chủ DN quản lý nội vi tốt, nâng cao chất lượng sản phẩm của DN, mà đôi khi không cần phải tốn chi phí, ngược lại còn giúp DN giảm chi phí đầu vào và giảm khối lượng chất thải gây ô nhiễm môi trường. Với số lượng cơ sở sản xuất công nghiệp khá nhiều, tiềm năng áp dụng SXSH trên địa bàn thành phố là rất lớn. Từ nhận thức lợi ích của việc áp dụng SXSH trong sản xuất, Tp. Cần Thơ đã nắm bắt khá nhanh vấn đề SXSH và có kế hoạch triển khai, phát động DN đăng ký tham gia áp dụng SXSH rất hiệu quả.

... đến hành động
UBND Thành phố đã ban hành Kế hoạch 30/KH-UBND ngày 05/10/2007 về việc áp dụng SXSH trong các cơ sở, DN sản xuất công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp trên địa bàn. Sở Công Thương (đầu mối là Phòng Kỹ thuật an toàn và môi trường) chủ trì phối hợp với các cơ quan, ban ngành trên địa bàn thực hiện nội dung quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường trong lĩnh vực Công Thương, trong đó có nội dung phối hợp thực hiện Chiến lược SXSH trong công nghiệp.

Được sự quan tâm, giúp đỡ của hợp phần CPI, chính quyền địa phương và tranh thủ các nguồn tài trợ thuộc chương trình UNEP, UNIDO..., Sở Công Thương đã có nhiều hoạt động thiết thực, nâng cao nhận thức về lợi ích của SXSH, tư vấn hỗ trợ kỹ thuật, tài chính cho các DN áp dụng SXSH, không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế cao mà còn góp phần bảo vệ môi trường phát triển bền vững.

Công tác tuyên truyền, phổ biến kiến thức về lợi ích SXSH được thực hiện bằng nhiều hình thức. Thành phố phát động phong trào khuyến khích các DN áp dụng SXSH trong công nghiệp. Thông qua việc tổ chức các cuộc hội thảo, qua báo, đài, treo banrol, pano, áp phích tại các khu, cụm công nghiệp, khu chế xuất,... các chủ DN và cộng đồng được tiếp cận SXSH ngày càng nhiều. Bên cạnh đó, việc tổ chức các lớp tập huấn tuyên truyền, chuyên sâu và kết hợp thăm quan thực tế, đã nâng cao nhận thức đối với cán bộ quản lý nhà nước địa phương và hướng dẫn kỹ năng thực hiện các giải pháp áp dụng SXSH trong công nghiệp cho một số DN điển hình.

Các phim phóng sự truyền hình địa phương tuyên truyền áp dụng SXSH trong DN, phim tài liệu “Từ nhận thức đến hành động về áp dụng SXSH trong công nghiệp”, do Sở xây dựng, được in ấn, phổ biến cho các DN trên địa bàn.

Sở đã tiến hành khảo sát tình hình hoạt động của các DN, tập trung vào các ngành hoạt động thải ra môi trường chất thải ô nhiễm như ngành thủy sản, ngành cơ khí, xay xát lương thực..., nhằm đánh giá tiềm năng áp dụng SXSH và hỗ trợ tư vấn một số DN áp dụng SXSH.

Các giải pháp áp dụng SXSH rất đa dạng, tùy theo điều kiện địa lý, sản xuất, công nghệ... của DN. Chẳng hạn thay đổi qui trình sản xuất, giảm lượng hóa chất sử dụng, điều chỉnh thiết bị sản xuất, thu hồi dầu thải, thu hồi nước mưa tái sử dụng... nhằm làm giảm tiêu thụ nguyên liệu sản xuất (điện, nước, hóa chất, dầu...), làm giảm giá thành sản phẩm và chi phí xử lý chất thải phát sinh trong quá trình sản xuất và tăng năng suất lao động.

Phần lớn, DN áp dụng SXSH đều giảm lượng nguyên liệu tiêu thụ từ 10- 15%. Một số DN áp dụng SXSH, mang lại hiệu quả cao như: Công ty cổ phần Xi măng Hà Tiên 2- Cần Thơ, Công ty cổ phần Thuốc sát trùng Cần Thơ, Công ty Liên doanh Thép Tây Đô, Công ty TNHH thực phẩm xuất khẩu Nam Hải...

Xây dựng Kế hoạch hành động giai đoạn 2011-2015
Với mục tiêu góp phần thực hiện bảo vệ môi trường, định hướng phát triển ngành công nghiệp bền vững, qua khảo sát thực tế và các điều kiện cụ thể của địa phương, nhiệm vụ hàng đầu trong Kế hoạch hành động về SXSH giai đoạn 2011-2015 của thành phố là công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức cho các cơ quan quản lý nhà nước địa phương và các DN. Đội ngũ cán bộ chuyên trách về SXSH chịu khó, tâm huyết với công việc và có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý nhà nước, DN cùng thống nhất trong tư duy và hành động. Kế hoạch có danh mục và phân kỳ lộ trình thực hiện cụ thể cho từng năm.

Bằng các cơ chế ưu đãi phù hợp với các cơ chế, chính sách hiện hành; tranh thủ sự hỗ trợ của Trung tâm thông tin và tư liệu dân số (Bộ Y tế), tận dụng vốn sự nghiệp môi trường, khoa học và một số nguồn vốn khác; chú trọng đào tạo cán bộ quản lý cơ sở, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực là những giải pháp cơ bản trong Kế hoạch hành động. Thời gian tới, thành phố cần sớm phê duyệt Kế hoạch hành động về SXSH trên địa bàn giai đoạn 2010-2015; Chỉ đạo các sở, ban ngành có liên quan và UBND quận, huyện có trách nhiệm phối hợp thực hiện. Bộ Công Thương sớm hướng dẫn và hỗ trợ kinh phí cho Sở Công Thương thực hiện. Các DN tích cực tham gia triển khai áp dụng SXSH, cung cấp thông tin chính xác và tạo điều kiện thuận lợi cho cơ quan quản lý nhà nước và các chuyên gia hỗ trợ tư vấn để Kế hoạch sớm đi vào thực tiễn.