Hàng triệu con gà trong các trang trại bí mật để sản xuất vắc-xin cúm
Trên khắp nước Mỹ, những con gà được đánh giá cao đang đẻ trứng tại các trang trại bí mật. Rất ít người biết những con gà được giữ ở đâu - vị trí của chúng không được tiết lộ là vấn đề an ninh quốc gia.
Mỗi ngày, hàng trăm ngàn quả trứng được chở đến các cơ sở lưu trữ, nơi chúng được bảo vệ bởi các vệ sĩ và hệ thống an ninh trị giá hàng triệu đô la, do chính phủ tài trợ.
Trong 80 năm qua, phần lớn thế giới đã dựa vào trứng gà để sản xuất vắc-xin cúm.
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh (CDC), khoảng 174,5 triệu liều vắc-xin cúm đã được phân phối trên toàn nước Mỹ trong mùa cúm này cho đến cuối tháng 2, trong đó ước tính 82% là dựa trên trứng .
Với mỗi quả trứng sản xuất một loại vắc-xin, điều đó có nghĩa là Hoa Kỳ có thể đã sử dụng 140 triệu quả trứng trong mùa cúm này.
Để chuẩn bị cho mùa cúm hàng năm, cũng như các đại dịch có thể xảy ra, chính phủ Hoa Kỳ đã đầu tư hàng chục hoặc hàng trăm triệu đô la trong 15 năm qua để đảm bảo có đủ trứng cho vắc-xin.
Nhưng bây giờ thế giới phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng mới: covid-19, đã lây nhiễm hơn 423.000 người trên toàn cầu và giết chết hơn 19.000 kể từ khi virus này xuất hiện vào tháng 12 năm ngoái, theo Đại học Johns Hopkins.
Chưa có vắc-xin cho vi-rút; và vì nó khác với vi-rút cúm, các phương pháp truyền thống như sử dụng trứng sẽ không hiệu quả. Khi các nhà khoa học chạy đua tìm phương pháp chữa trị, kho trứng khổng lồ của Mỹ sẽ không giúp được gì.
Vắc-xin từ trứng có từ bao giờ
Các nhà khoa học bắt đầu khám phá việc sử dụng trứng trong sản xuất vắc-xin vào những năm 1930 .
Các nhà nghiên cứu ở Anh đã tiến hành các thử nghiệm đầu tiên đối với các lực lượng vũ trang của họ vào năm 1937, và một năm sau khi Mỹ phát hiện ra nó có thể bảo vệ quân đội của mình bằng cách tiêm phòng cúm.
Một loại vắc-xin dựa trên trứng đang hoạt động đã sẵn sàng cho công chúng Hoa Kỳ vào những năm 1940.
Đây là cách nó hoạt động ngày hôm nay: CDC Hoa Kỳ và các phòng thí nghiệm khác hợp tác với Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) để chọn một số chủng vi-rút nhất định gửi cho các nhà sản xuất vắc-xin tư nhân. Cúm có thể biến đổi và các chủng có thể thay đổi mỗi năm, có nghĩa là vắc-xin mới là cần thiết cho mỗi mùa cúm.
Virus được chọn sẽ được tiêm vào trứng của một con gà mái được thụ tinh, nơi nó sẽ sinh sản và nhân lên trong vài ngày - giống như nó sẽ làm trong cơ thể vật chủ.
Các nhà khoa học sau đó thu hoạch chất lỏng chứa virus từ trứng. Họ làm bất hoạt virus để nó không còn có thể gây bệnh và thanh lọc nó, khiến các nhà khoa học có kháng nguyên virus.
Kháng nguyên là yếu tố quan trọng - đó là một chất được phát hành bởi virus kích hoạt hệ thống miễn dịch của bạn để đáp ứng. Đó là cách vắc-xin chuẩn bị hệ thống miễn dịch của bạn cho nhiễm trùng thực sự.
Toàn bộ quá trình, từ sự xuất hiện của trứng đến vắc-xin công khai, mất ít nhất sáu tháng, theo CDC.
Và trứng không chỉ hữu ích cho vắc-xin cúm - chúng có khả năng được sử dụng để phát triển vắc-xin cho các bệnh khác, Leo Poon, Trưởng khoa học phòng thí nghiệm y tế công cộng tại Đại học Hồng Kông (HKU) cho biết. Nó chỉ phụ thuộc vào bệnh tật, vì một số chủng vi rút không thể ấp bên trong trứng.
Vì sao trứng không hoạt động đối với vắc-xin covid-19
Khi đại dịch covid-19 lan rộng, các nhà khoa học và chính phủ trên thế giới đang chạy đua để phát triển một loại vắc-xin - nhưng trứng sẽ không phải là câu trả lời, John Nicholls, giáo sư bệnh lý của Đại học Hồng Kông cho biết.
Do có các thụ thể khác nhau và các đặc điểm khác, covid-19 mới không thể sao chép bên trong trứng theo cách mà virus cúm có thể, Nicholls nói.
Thậm chí vượt ra ngoài vấn đề tức thời của covid-19, các quan chức Hoa Kỳ đã thúc đẩy các lựa chọn thay thế không phải trứng trong những năm gần đây.
Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký một sắc lệnh hành pháp vào tháng 9 năm ngoái yêu cầu các cơ quan y tế mở rộng việc sử dụng các phương pháp sản xuất thay thế.
Một lý do các quan chức đang tìm kiếm ở nơi khác là thời gian sản xuất sáu tháng có thể quá chậm. Virus không chỉ có thể lây lan trên toàn cầu trong thời gian đó, mà virus được tiêm vào trứng có thể biến đổi và làm cho vắc-xin kém hiệu quả hơn, Poon nói.
Một vấn đề khác là nguồn cung dễ bị tổn thương bởi loài gia cầm chết người. Nếu có đại dịch H5N1 (cúm gia cầm), nó có thể giết gà đáng kể và nguồn cung trứng sẽ giảm rất nhiều và bạn sẽ gặp vấn đề trong việc lấy đủ trứng để tiêm vắc-xin.
Theo WHO, hơn 20 loại vắc-xin covid-19 tiềm năng sử dụng một loạt các công nghệ không phải trứng hiện đang được phát triển.
Một số trong số này là vắc-xin mRNA, giúp các tế bào trong cơ thể tạo ra protein để ngăn ngừa hoặc chống lại bệnh tật bằng cách sử dụng axit ribonucleic messenger, một phân tử quan trọng đối với hoạt động đúng đắn của tế bào cơ thể. Những người khác sử dụng công nghệ DNA tái tổ hợp, tạo ra một kết hợp di truyền chính xác với protein của virus, và sau đó có thể nhanh chóng tạo ra một lượng lớn kháng nguyên.
Các quan chức y tế cảnh báo sẽ mất ít nhất một năm trước khi bất kỳ loại vắc-xin covid-19 nào được chứng minh là có hiệu quả và được chấp thuận cần thiết để phân phối rộng rãi.
Thông thường, các thử nghiệm lâm sàng được chia thành hai giai đoạn. Giai đoạn 1, liên quan đến vài chục người, sẽ kéo dài khoảng ba tháng. Giai đoạn 2, liên quan đến hàng trăm người, sẽ kéo dài thêm sáu đến tám tháng nữa.
Ít nhất một thử nghiệm vắc-xin covid-19 giai đoạn 1 đã bắt đầu; Nghiên cứu tại Hoa Kỳ đã cung cấp một liều cho người tham gia đầu tiên vào ngày 17 tháng 3. Trong sáu tuần, mỗi người tham gia sẽ được tiêm hai mũi cách nhau một tháng với các liều khác nhau, để cố gắng xác định rằng vắc-xin là an toàn và tạo ra phản ứng mong muốn từ miễn dịch của người tham gia hệ thống.
