Thực hiện Nghị quyết quyết Trung ương 7 khóa X về nông nghiệp, nông dân, nông thôn; thực Nghị quyết số 26-NQ/TW của Chính phủ về Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới và thực hiện kế hoạch số 34-KH/HU của Huyện ủy Gia Bình về xây dựng mô hình “Dân vận khéo” tham gia xây dựng nông thôn mới đến năm 2015. Sau 4 năm thực hiện công tác vận động nông dân xây dựng nông thôn mới, các đảng bộ xã ở huyện Gia Bình đã đạt được những kết quả quan trọng: nhận thức của nông dân đã có sự chuyển biến đáng kể; tích cực, tự nguyện tham gia vào các phong trào xây dựng nếp sống văn hóa, giữ gìn làng xã văn minh, sạch đẹp; tham gia phong trào nông dân thi đua sản xuất kinh doanh giỏi, giúp nhau xóa đói giảm nghèo; tham gia phong trào xây dựng Đảng, chính quyền và hệ thống chính trị ở nông thôn vững mạnh. Dưới sự lãnh đạo của các đảng bộ xã cùng sự tham gia vận động của chính quyền, Mặt trận và các đoàn thể, nông dân các xã đã đồng lòng xây dựng nông thôn mới. Tại 13 xã xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2010 - 2015 các hộ nông dân đã hiến khoảng 240.000 m2 đất các loại, điển hình như ở các xã Bình Dương, Vạn Ninh, Thái Bảo, Đại Lai, Giang Sơn... nông dân các xã không chỉ tự nguyện hiến đất đai mà còn tự nguyện hiến hoa màu, đóng góp tiền, ngày công lao động làm các đường giao thông, xây dựng giao thông nông thôn, thuỷ lợi nội đồng. Tính đến năm 2014, tổng các xã có 23.185 hộ đạt chuẩn văn hoá, 60/74 thôn, làng đạt chuẩn văn hóa. Đến nay huyện Gia Bình có 13/13 xã đạt trên 10 tiêu chí nông thôn mới, trong đó có 4 xã đạt từ 15 - 18 tiêu chí gồm: Bình Dương 18/19 tiêu chí; Nhân Thắng 17/19 tiêu chí; Cao Đức 16/19 tiêu chí; Đại Lai 15/19 tiêu chí. Hầu hết các xã đạt được các tiêu chí về quy hoạch, chợ nông thôn, bưu điện, nhà ở dân cư, cơ cấu lao động, giáo dục, hình thức tổ chức sản xuất, hệ thống chính trị, an ninh trật tự.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác vận đông nông dân xây dựng nông thôn mới của các đảng bộ xã ở huyện Gia Bình vẫn gặp phải những khó khăn nhất định như: nhận thức của cấp ủy và đội ngũ cán bộ, đảng viên chưa đáp ứng được yêu cầu; công tác tuyên truyền, vận động của các đảng bộ xã chưa làm cho người nông dân hiểu rõ được nội dung, ý nghĩa xây dựng nông thôn mới; nội dung và phương thức vận động nông dân xây dựng nông thôn mới chưa thiết thực, cụ thể; sự lãnh đạo, kiểm tra, giám sát và đôn đốc các đối tượng làm công tác vận động nông dân đôi lúc chưa sâu sát; các đảng bộ xã chưa lãnh đạo quyết liệt nên một số tiêu chí xây dựng nông thôn mới còn chậm và khó thực hiện; cùng với đó, sự phối kết hợp hoạt động giữa các bộ phận trong hệ thống chính trị chưa chặt chẽ, đồng bộ.
Để khắc phục những hạn chế trên, đòi hỏi các đảng bộ xã ở huyện Gia Bình cần tiến hành đồng bộ các giải pháp sau:
- Thứ nhất, nhóm giải pháp về nâng cao nhận thức cho cấp ủy đảng, cán bộ, đảng viên và nông dân trong công tác vận động nông dân xây dựng nông thôn mới
+ Tiếp tục nâng cao nhận thức cho cấp ủy đảng, cán bộ, đảng viên các xã ở huyện Gia Bình về tầm quan trọng của nông dân và công tác vận động nông dân xây dựng nông thôn mới.
Để công tác vận động nông dân xây dựng nông thôn mới của các đảng bộ xã trên địa bàn huyện có hiệu quả, một trong những giải pháp quan trọng hàng đầu là phải tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức cho cấp ủy đảng, cán bộ, đảng viên ở các xã về tầm quan trọng của nông dân, nông thôn, về vai trò lãnh đạo của Đảng đối với công tác vận động nông dân xây dựng nông thôn mới, về các Nghị quyết, chủ trương của Đảng và Nhà nước về việc xây dựng nông thôn mới, về vai trò, trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, đảng viên ở cơ sở trong việc thực hiện công tác vận động nông dân. Đây là giải pháp không chỉ quyết định đến chất lượng công tác vận động nông dân, đến phong trào nông dân mà còn quyết định đến việc thực hiện thành công Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân, đẩy mạnh hơn nữa quá trình CNH, HĐH nông nghiệp, nông thôn trên địa bàn xã.
+ Đẩy mạnh công tác vận động, tuyên truyền để nâng cao nhận thức của nông dân về chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước về nông thôn mới và vai trò, ý nghĩa của việc nông dân tham gia xây dựng nông thôn mới.
Trong giai đoạn CNH, HĐH nông nghiệp, nông thôn hiện nay. Để thực hiện thắng lợi mục tiêu xây dựng nông thôn mới, các đảng bộ xã huyện Gia Bình cần phải tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền, vận động nông dân tại các xã về đường lối, chủ trương, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước liên quan đến nội dung xây dựng nông thôn mới. Coi trọng công tác tuyên truyền miệng theo hướng ngắn gọn, dễ hiểu, tăng cường đối thoại để tạo sự đồng thuận cao trong các tầng lớp nông dân; kịp thời biểu dương và nhân rộng tấm sản xuất, kinh doanh giỏi, tấm gương người tốt, việc tốt nảy sinh từ phong trào thi đua xây dựng nông thôn mới.
- Thứ hai, nhóm giải pháp về đổi mới nội dung và phương thức vận động nông dân xây dựng nông thôn mới của các đảng bộ xã
+ Tiếp tục đổi mới nội dung, hình thức, phương thức vận động nông dân xây dựng nông thôn mới của các đảng bộ và chính quyền xã.
Trước hết, nội dung công tác vận động nông dân xây dựng nông thôn mới của các đảng bộ xã ở huyện Gia Bình cần đi vào những vấn đề cụ thể, thiết thực như: vấn đề nước sạch, vệ sinh môi trường, chuyển đổi cây trồng, vật nuôi, chuyển giao công nghệ; xây dựng đường, điện, trường, trạm, chợ; xóa đói giảm nghèo; xây dựng đời sống văn hóa nông thôn mới, bảo an toàn trật tự, an ninh nông thôn... Bởi vì nội dung càng chi tiết, cụ thể thì nông dân càng dễ cảm nhận được lợi ích và hiệu quả, càng dễ tiếp thu và hăng hái thực hiện.
Bên cạnh việc đổi mới nội dung công tác tuyên truyền, cấp ủy đảng, chính quyền các xã cần đổi mới phương thức tuyên truyền, vận động nông dân xây dựng nông thôn mới. Trong đó, chú trọng việc nêu gương các điển hình tiên tiến như điển hình về xã Bình Dương với việc hoàn thành 18/19 tiêu chí xây dựng nông thôn mới và xã Nhân Thắng hoàn thành 17/19 tiêu chí xây dựng nông thôn mới. Đồng thời, có biện pháp tuyên dương, khen thưởng các cán bộ, đảng viên và cá nhân nông dân có nhiều thành tích tiêu biểu trong phong trào xây dựng nông thôn mới.
+ Đổi mới nội dung và phương thức hoạt động của Hội nông dân, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể trong việc vận động nông dân xây dựng nông thôn mới.
Đây là một đòi hỏi khách quan trong giai đoạn hiện nay, trong đó cần phải tập trung đổi mới nội dung, phương thức trong công tác tuyên truyền, vận động, thuyết phục, giáo dục nông dân đảm dễ nhớ, dễ hiểu, dễ vận dụng, phù hợp với đặc điểm tình hình ở địa phương. Gắn nội dung tuyên truyền, vận động nông dân xây dựng nông thôn mới với nêu gương người tốt việc tốt, nêu gương các điển hình tiên tiến trong đội ngũ cán bộ và nông dân. Đổi mới phải theo phương châm gần dân, nắm chắc tình hình nông dân, khắc phục biểu hiện hành chính hóa ở một số xã.
+ Đổi mới và nâng cao chất lượng hoạt động của khối dân vận xã trong công tác vận động nông dân.
Yêu cầu đặt ra đối với giải pháp này đòi hỏi các đảng bộ xã ở huyện Gia Bình cần phải đề cao trách nhiệm lãnh đạo trực tiếp của cấp ủy đảng đối với tổ chức và hoạt động của khối dân vận; thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ của khối dân vận để tránh hoạt động hình thức hoặc ôm đồm, sự vụ; phải có một cán bộ chuyên trách giúp việc thường xuyên cho trưởng khối dân vận; đồng thời, Ban Dân vận cấp uỷ đảng cấp trên cần quan tâm hướng dẫn xây dựng quy chế hoạt động của khối dân vận phù hợp với thực tế các xã, đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng hoạt động của khối trong điều kiện hiện nay.
- Thứ ba, nhóm giải pháp về đổi mới cơ chế, chính sách
+ Đổi mới chính sách đối với cán bộ làm công tác tuyên truyền vận động nông dân.
Cấp ủy đảng cần có trách nhiệm chăm lo nâng cao trình độ chính trị, văn hóa, chuyên môn kỹ thuật, quản lý kinh tế, phổ biến kinh nghiệm thực tế cho đội ngũ cán bộ xã, thôn làm công tác tuyên truyền, vận động nông dân; quan tâm hơn nữa đến việc chăm sóc, bảo vệ sức khỏe cho cán bộ xã, chỉ đạo các trạm xá xã phối hợp với bệnh viện huyện thực hiện tốt, đầy đủ các chế độ khám bệnh, điều chị, bồi dưỡng và quản lý sức khỏe cho cán bộ làm công tác tuyên truyền ở xã, thôn; có chế độ giúp đỡ gia đình cán bộ làm công tác tuyên truyền vận động nông dân gặp khó khăn túng thiếu.
+ Đổi mới cơ chế, chính sách hỗ trợ nông dân phát triển kinh tế.
Tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách về phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn; có chính sách hỗ trợ nông dân làm kinh tế và hỗ trợ nông dân tìm thị trường tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp. Chỉ đạo xây dựng, bổ sung, sửa đổi hoàn thiện chủ trương, chính sách pháp luật liên quan đến nông dân, nông thôn nhất là những chính sách liên quan trực tiếp đến những bức xúc của nông dân như chính sách đất đai, chính sách hỗ trợ vốn, tiêu thụ nông sản hàng hóa, ứng dụng khoa học - kỹ thuật, chính sách bảo hiểm nông nghiệp; đồng thời nghiên cứu có chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế cho nông dân, củng cố nâng cao năng lực bộ máy quản lý nông nghiệp các xã. Tăng cường hỗ trợ nông dân sản xuất hàng hoá. Tiếp tục dành nguồn vốn tín dụng ưu đãi cho nông dân, nông nghiệp; hoàn thiện và thể chế hóa nhanh gọn cơ chế huy động vốn. Xây dựng hệ thống an sinh xã hội đối với nông dân, các chính sách bảo hiểm y tế đối với người nghèo.
+ Xây dựng và hoàn thiện cơ chế, chính sách phát huy dân chủ của nông dân trong xây dựng nông thôn mới, thực hiện tốt và có hiệu quả quy chế dân chủ ở cơ sở.
Việc xây dựng và thực hiện dân chủ ở các xã phải gắn với nhiệm vụ phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội bảo đảm an ninh, quốc phòng và phải thành một nền nếp thường xuyên trong mọi hoạt động. Để thực hiện tốt Pháp lệnh dân chủ cơ sở, các đảng bộ xã ở huyện Gia Bình trước hết cần phải xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên ở nông thôn trong sạch vững mạnh, phát huy vai trò tiên phong, gương mẫu, nòng cốt trong việc vận động nông dân thực hiện Pháp lệnh đạt kết quả; tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy đảng, phân công rõ trách nhiệm, thường xuyên kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện Pháp lệnh dân chủ ở cơ sở; gắn việc thực hiện Pháp lệnh dân chủ ở cơ sở với việc nâng cao dân trí và phát triển toàn diện đời sống kinh tế - văn hóa - xã hội ở nông thôn.
+ Tăng cường chính sách đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn và nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ làm công tác tuyên tuyền, vận động.
Hiện nay, hầu hết cán bộ tuyên truyền ở các xã trong huyện Gia Bình đã được học qua các lớp bồi dưỡng ngắn ngày về nghiệp vụ chuyên môn, một số đã qua đào tạo sơ cấp, trung cấp lý luận. Nhưng nhìn chung trình độ chuyên môn và trình độ lý luận chính trị còn thấp, chưa đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ đặt ra. Chính vì vậy, để đáp ứng yêu cầu công tác dân vận trong thời kỳ CNH, HĐH đất nước, các đảng bộ xã ở huyện Gia Bình cần có kế hoạch, quy hoạch cụ thể đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ cho đội ngũ cán bộ này.
- Thứ tư, nhóm giải pháp về tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của các đảng bộ xã đối với chính quyền và các tổ chức, đoàn thể trong công tác vận động nông dân xây dựng nông thôn mới
- Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy, tổ chức đảng đối với chính quyền trong công tác vận động nông dân xây dựng nông thôn mới.
Giải pháp này xuất phát từ vai trò, nhiệm vụ của các tổ chức ấy trong hệ thống chính trị. Để thực hiện giải pháp này, đòi hỏi đội ngũ cán bộ, công chức của chính quyền xã phải có đủ phẩm chất và năng lực đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp CNH, HĐH nông nghiệp, nông thôn; các cấp ủy đảng cấp trên phải thường xuyên tổ chức kiểm tra, giám sát hoạt động của chính quyền xã trong việc thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng về xây dựng nông thôn mới.
- Tăng cường sự lãnh đạo của đảng bộ xã đối với Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể, đặc biệt phát huy tính chủ động, sáng tạo của Hội Nông dân xã trong việc vận động nông dân xây dựng nông thôn mới.
Mặt trận và các đoàn thể nhân dân có vai trò rất quan trọng trong công tác vận động nông dân xây dựng nông thôn mới. Để Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể nhân dân các xã ở huyện Gia Bình vững mạnh, góp phần nâng cao chất lượng công tác vận động nông dân xây dựng nông thôn mới đòi hỏi các cấp ủy, tổ chức đảng phải thực sự tin cậy, tôn trọng tính độc lập trong hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể nhân dân xã; cử những đảng viên có phẩm chất và năng lực tham gia bộ máy lãnh đạo với cơ cấu hợp lý, đảm bảo chất lượng; gần gũi quần chúng, am hiểu nông dân, nông nghiệp, nông thôn.
Bên cạnh đó cần phải đặc biệt chú trọng việc phát huy tính năng động, sáng tạo của Hội Nông dân xã trong công tác vận động nông dân xây dựng nông thôn mới. Bởi đây chính là tổ chức trực tiếp đại diện cho quyền lợi và đấu tranh bảo vệ lợi ích chính đáng của giai cấp nông dân ở các xã, là người đi đầu và làm nòng cốt trong phong trào nông dân phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng nông thôn mới ở các xã.
- Thứ năm, nhóm giải pháp về tăng cường nguồn lực cho công tác vận động nông dân xây dựng nông thôn mới
+ Tăng cường đầu tư cơ sở vật chất - kỹ thuật, trang thiết bị và phương tiện phục vụ công tác vận động nông dân xây dựng nông thôn mới.
Cơ sở vật chất - kỹ thuật có vai trò và ý nghĩa hết sức quan trọng đối với công tác tuyên truyền, vận động nông dân xây dựng nông thôn mới bởi nó là điều kiện không thể thiếu trong việc duy trì và phát triển các hoạt động tuyên truyền ở cơ sở. Hiện nay, cơ sở vật chất ở huyện Gia Bình vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu của công tác vận động nông dân. Để công tác vận đông nông dân xây dựng nông thôn mới ở các đảng bộ xã huyện Gia Bình đạt kết quả cao hơn thì cần thiết phải trang bị thật nhiều đầu sách, báo các loại, nhất là sách hướng dẫn kỹ thuật trồng trọt, chăn nuôi các loại giống cây, con mới. Từng bước hiện đại hóa mạng lưới báo chí, phát thanh và truyền hình; tăng cường đưa báo chí, ấn phẩm văn hóa về các xã nông thôn.
+ Tăng cường kinh phí, nguồn vốn và huy động các lực lượng tham gia công tác vận động nông dân xây dựng nông thôn mới.
Việc thiếu nguồn vốn, kinh phí đã ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ thực hiện các tiêu chí nông thôn mới của các đảng bộ xã ở huyện Gia Bình. Đồng thời là nguyên nhân dẫn đến việc hoàn thành các tiêu chí về giao thông, thủy lợi, cơ sở vật chất, tỷ lệ hộ nghèo, thu nhập, y tế, văn hóa chiếm tỷ lệ chưa cao. Hiện nay, ngoài nguồn vốn được hỗ trợ trực tiếp từ Nhà nước, các đảng bộ xã ở huyện Gia Bình cần tiếp tục đẩy mạnh việc tuyên truyền kêu gọi nguồn vốn đóng góp phục vụ cho công cuộc xây dựng nông thôn mới từ nhiều nguồn khác nhau theo phương châm: huy động nguồn lực từ cộng đồng là yếu tố quyết định, sự tham gia của doanh nghiệp và xã hội là quan trọng, sự hỗ trợ từ ngân sách nhà nước là cần thiết. Trong đó, cần coi trọng thực hiện công khai, dân chủ các nguồn lực huy động, mọi công việc phải được nông dân bàn bạc và thống nhất quyết định.
Cùng với đó, cần phải tăng cường huy động các lực lượng tham gia vào công tác vận động nông dân xây dựng nông thôn mới. Với vai trò là “nhạc trưởng”, là người chỉ huy, lãnh đạo quá trình vận động nông dân tại các xã, đòi hỏi các đảng bộ xã cần phải tập trung lãnh đạo, chỉ đạo hết sức quyết liệt, huy động được sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị ở các xã; phát huy vai trò chủ thể của nông dân; nêu cao tinh thần, trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền, Mặt trận, đoàn thể, sự tiên phong, gương mẫu của các cán bộ, đảng viên.
Như vậy, trên đây là những giải pháp vừa mang tính lý luận, vừa mang tính thực tiễn nhằm góp phần nâng cao chất lượng công tác vận động nông dân xây dựng nông thôn mới của các đảng bộ xã ở huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh hiện nay. Các giải pháp này có mối quan hệ hữu cơ, gắn bó, bổ sung cho nhau. Vì vậy, đòi hỏi các đảng bộ xã ở huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh cần phải quán triệt, xây dựng và thực hiện đồng bộ các giải pháp đó mới đem lại hiệu quả cao nhất./.
Phạm Thị Mai Hiên
Khoa Xây dựng Đảng, Học viện Báo chí và Tuyên truyền
