Thời gian qua, một số ý kiến cho rằng Công văn số 1798/TCT-TTKT của Tổng cục Thuế ngày 16/5/2023 về rà soát, xử lý hóa đơn không hợp pháp “đẩy khó” cho người nộp thuế.
Rủi ro cao trong việc sử dụng hóa đơn không hợp pháp
Về nội dung này, Bộ Tài chính cho biết, trong thời gian qua, cơ quan Thuế đã phối hợp với các cơ quan chức năng quản lý Nhà nước khác để xác định hàng loạt doanh nghiệp có hiện tượng mua bán hóa đơn nhằm hợp thức hóa cho các khoản hàng hóa mua bán trôi nổi trên thị trường, hợp thức hóa các khoản chi phí tính thuế thu nhập doanh nghiệp để làm giảm số thuế phải nộp gây thất thu ngân sách Nhà nước.
Đây là những doanh nghiệp có rủi ro cao trong việc sử dụng hóa đơn không hợp pháp để kê khai khấu trừ thuế giá trị gia tăng làm giảm nghĩa vụ ngân sách về thuế giá trị gia tăng hoặc làm tăng số thuế giá trị gia tăng được hoàn,…
Một trong những vụ án đã được cơ quan chức năng phát hiện là vụ án liên quan đến 524 doanh nghiệp bán hóa đơn không hợp pháp, hóa đơn khống.
Thực hiện tinh thần chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài chính về tạo thuận lợi, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp nhất là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, thay cho việc phải tiến hành thanh tra, kiểm tra tại doanh nghiệp, căn cứ quy định tại khoản 2 Điều 19 Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14 thì cơ quan thuế có thể yêu cầu tổ chức, cá nhân có liên quan cung cấp thông tin, tài liệu liên quan đến việc xác định nghĩa vụ thuế và phối hợp với cơ quan quản lý thuế để thực hiện pháp luật về thuế; căn cứ khoản 8 Điều 17 Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14 quy định người nộp thuế có trách nhiệm chấp hành quyết định, thông báo, yêu cầu của cơ quan quản lý thuế, công chức quản lý thuế.
Trên cơ sở đó, Tổng cục Thuế đã ban hành Công văn số 1798/TCT-TTKT ngày 16/5/2023 để các doanh nghiệp có hóa đơn đầu vào của 524 doanh nghiệp bán hóa đơn không hợp pháp nêu trên chủ động rà soát và loại trừ các hóa đơn không hợp pháp, không có hàng hóa kèm theo để điều chỉnh kê khai, hạch toán đúng nghĩa vụ thuế với nhà nước.
Trách nhiệm của người nộp thuế liên quan đến hóa đơn không hợp pháp
Theo Bộ Tài chính, Luật Quản lý thuế số 38 đã quy định trách nhiệm, quyền lợi của người nộp thuế liên quan đến hóa đơn. Trường hợp người mua hàng hóa, dịch vụ sử dụng hóa đơn, chứng từ không hợp pháp chứng minh được lỗi vi phạm sử dụng hóa đơn không hợp pháp thuộc về bên bán hàng thì bị xử phạt vi phạm hành chính về thuế theo quy định tại Điều 142 Luật Quản lý thuế.
Trường hợp phát hiện người nộp thuế sử dụng hóa đơn không hợp pháp, sử dụng không hợp pháp hóa đơn thì bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi trốn thuế theo quy định tại Điều 143 Luật Quản lý thuế.
Các doanh nghiệp có hóa đơn mua bán hàng hóa phù hợp với thực tế giao dịch thực hiện kê khai nộp thuế theo quy định hiện hành.
Danh sách doanh nghiệp bỏ địa chỉ kinh doanh được đăng tải kể từ ngày cơ quan thuế có thông báo doanh nghiệp bỏ địa chỉ kinh doanh quy định tại Điều 29 Nghị định số 126/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 quy định chi tiết một số điều của Luật Quản thuế; kể từ ngày cơ quan thuế ban hành thông báo người nộp thuế không hoạt động tại địa chỉ đã đăng ký; hệ thống hóa đơn điện tử của cơ quan Thuế sẽ tự động chặn xuất hóa đơn của các doanh nghiệp bỏ địa chỉ kinh doanh.
Ngày 16/5/2023, Tổng cục Thuế đã có Công văn số 1798/TCT-TTKT về việc rà soát, xử lý hóa đơn không hợp pháp.
Trong đó, Tổng cục Thuế yêu cầu các Cục Thuế tỉnh, thành phố tập trung vào việc rà soát các hóa đơn xuất bán ra của 524 doanh nghiệp có rủi ro cao về phát hành, mua bán hóa đơn. Trường hợp phát hiện doanh nghiệp thuộc cơ quan thuế quản lý đã sử dụng hóa đơn của doanh nghiệp trong số 524 doanh nghiệp thì yêu cầu doanh nghiệp giải trình làm rõ việc sử dụng hóa đơn để khấu trừ thuế giá trị gia tăng/hoàn thuế giá trị gia tăng, tính vào chi phí tính thuế thu nhập doanh nghiệp, hợp thức hàng hóa mua trôi nổi, buôn lậu..
Đề nghị Cục Thuế căn cứ hành vi vi phạm thực tế và quy định tại các văn bản pháp luật để kịp thời xử lý về thuế theo đúng quy định hoặc củng cố hồ sơ, chuyển cơ quan Công an đề nghị xử lý theo quy định pháp luật.
Cục Thuế trực tiếp quản lý thuế đối với doanh nghiệp thuộc danh sách 524 doanh nghiệp tiến hành rà soát, nếu phát hiện doanh nghiệp có xuất hóa đơn bán ra cho doanh nghiệp ở địa phương khác đã phát hành trong năm 2020, năm 2021, năm 2022, không có trong dữ liệu hóa đơn điện tử của Tổng cục Thuế thì kịp thời có văn bản thông báo gửi đến cơ quan thuế liên quan, tiến hành nhập thông tin lên ứng dụng xác minh hóa đơn để phối hợp, đối chiếu, rà soát, xử lý theo quy định.
