TÓM TẮT:
Hiện nay, công nghệ thông tin (CNTT) đã được ứng dụng sâu rộng trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội. Việc ứng dụng CNTT mang lại những cơ hội to lớn trong việc tái tạo, sản sinh tri thức, chia sẻ thông tin và giảm bớt các rào cản trong việc tiếp cận thông tin cho tất cả mọi người. Trong bối cảnh đó, những năm gần đây, việc sử dụng mạng xã hội ngày càng trở nên phổ biến. Sự phổ biến của mạng xã hội đã tác động mạnh mẽ, ảnh hưởng đến quá trình dạy và học, việc vận dụng mạng xã hội trong dạy và học là nhu cầu rất cần thiết trong tình hình hiện nay. Bài viết này sẽ trình bày khái quát những vấn đề cơ bản về trong mạng xã hội học tập Edmodo và đưa ra gợi ý trong việc ứng dụng tính năng Quiz để thiết kế hệ thống câu hỏi kiểm tra trắc nghiệm trực tuyến.
Từ khóa: công nghệ thông tin, mạng xã hội học tập Edmodo, tính năng Quiz.
1. Đặt vấn đề
Mạng học tập xã hội, một nền tảng cung cấp cách tiếp cận mới để kết nối và tương tác với những người khác, chia sẻ ý tưởng, ý kiến và thu thập thông tin phản hồi một cách nhanh chóng, đây là khác biệt lớn giữa mạng học tập xã hội với phương tiện truyền thông truyền thống. Mạng học tập xã hội cho phép mọi người tương tác trực tiếp trong một môi trường ảo, tạo nên sự thú vị và có thể đạt mục tiêu dạy học nếu được đầu tư, chủ động và sáng tạo.
Edmodo là một hình thức của mạng xã hội học tập thường được gọi là "Facebook dành cho giáo dục". Vì giao diện của Edmodo tương tự như Facebook, nên tạo cho người sử dụng một cảm giác quen thuộc, bởi Facebook không còn xa lạ gì đối với mọi người. Tuy nhiên, sự khác biệt giữa Edmodo và mạng xã hội là nó được tạo ra nhằm mục đích dạy học trực tuyến, giảng viên có thể quản lý lớp, giao tiếp trao đổi trực tuyến với sinh viên, giao bài tập về nhà, lưu trữ và chia sẻ tài nguyên không giới hạn, đánh giá quá trình học tập,... Bên cạnh đó, cha mẹ cũng có thể xem tiến trình học tập của con cái khi được đăng nhập lớp học. Giảng viên có được những số liệu thống kê kết quả học tập qua câu hỏi trắc nghiệm (Quiz), thăm dò ý kiến (Poll) của sinh viên về chương trình, giáo trình. Chúng ta cần tìm hiểu những đặc điểm của mạng xã hội học tập Edmodo và thúc đẩy ứng dụng các tính năng của nó như việc thiết kế hệ thống câu hỏi kiểm tra trắc nghiệm trực tuyến phục vụ trong học tập và đánh giá người học.
2. Khái quát về mạng xã hội học tập Edmodo
2.1. Mạng xã hội học tập Edmodo là gì?
Mạng xã hội, hay còn có thể biết đến dưới những tên gọi khác như "cộng đồng ảo" hay "trang hồ sơ", là một trang web mang mọi người đến với nhau để nói chuyện, chia sẻ ý tưởng và sở thích, hay làm quen với những người bạn mới. Cách thức hợp tác và chia sẻ dữ liệu này thường được gọi là "truyền thông xã hội", như: Google, Yahoo, Twister, Zalo, You Tube,...
Hiểu một cách đơn giản thì Edmodo là một trang web (một nền tảng giao tiếp, hợp tác và huấn luyện) giúp các giáo viên và học sinh tham gia một môi trường học tập và trao đổi hoàn toàn mới. Edmodo sẽ giúp giáo viên xây dựng một “mạng xã hội” riêng cho lớp học, mọi hoạt động trao đổi trực tiếp giữa giáo viên và học sinh đều có thể đưa lên môi trường này.
2.2. Đặc điểm của Edmodo
Edmodo - công cụ dạy học theo mô hình mạng xã hội không chỉ phân phối thông tin của giáo viên hay bảng điểm. Giáo viên có thể chia sẻ file, link, bài học, điểm số cũng như các thông báo, cập nhật, trò chuyện với học sinh như trên Facebook wall, khảo sát học sinh, quản lý lớp học bằng lịch. Học sinh có thể liên hệ người chỉ dẫn trực tiếp, nhắn cho các bạn học khác, tương tác với không gian thảo luận công khai và thậm chí là có thể truy cập Edmodo từ điện thoại di động thông qua trang web được tối ưu hóa cho di động để xem bài giảng,…
* Chia sẻ tài nguyên không giới hạn:
Đối với giảng viên và học sinh hiện nay, một trong những thách thức lớn nhất là việc chia sẻ tài nguyên, tài liệu học tập qua mạng giúp học sinh có thể chủ động học tập ở nhà và tiết kiệm chi phí in ấn, photo. Tuy nhiên, giảng viên thường gửi bài qua email hoặc tải tài liệu lên các nền tảng ứng dụng khác nhau như dropbox, mediafire,… và không thể quản lý tài nguyên đó một cách hệ thống, khoa học. Tuy nhiên, khi sử dụng ứng dụng Edmodo, giáo viên và học sinh có thể:
- Đính kèm và chia sẻ các tài liệu dưới nhiều định dạng khác nhau như Word, PDF, MP3, MP4, .wmv, .mov, PPT, excel, .gif, .jpeg,…
- Chia sẻ liên kết tới các trang web hoặc nhúng thêm các ứng dụng trên nền flash như: prezi, voicethread, slideshare, các trò chơi, google forms, YouTube videos,...
- Tải miễn phí, mua hoặc phát triển các ứng dụng học tập trên nền Edmodo như các ứng dụng học từ vựng, ứng dụng chia sẻ giáo án dạy học qua dự án, ứng dụng giám tuyển nội dung giáo dục educlipper.
- Giáo viên và học sinh có thể chia sẻ đồng thời nhiều tài nguyên với các định dạng khác nhau cùng một lúc khi giao bài tập, yêu cầu học sinh tự học thêm ở nhà hay gửi bài cho học sinh đọc tài liệu, xem video bài giảng trước mỗi bài học.
- Giáo viên và học sinh cũng có thể theo dõi về các lĩnh vực khác nhau như giảng dạy tiếng Anh, công nghệ dạy học, đổi mới sáng tạo,… đồng thời tạo ra cộng đồng học tập, chia sẻ thông tin giống như facebook page.
Không giống như việc chia sẻ trên Facebook, Edmodo thiết kế các ứng dụng bổ sung giúp giáo viên quản lý nguồn tài nguyên này một cách hiệu quả thông qua việc sử dụng các tính năng như ‘tags’, ‘library’, ‘folders’ và ngay cả việc tạo ra các khóa học giống như trên nền tảng moodle hay những nền tảng dạy học trực tuyến khác.
* Cộng tác hiệu quả:
Edmodo là mạng xã hội được thiết kế dành riêng cho lĩnh vực giáo dục, do vậy hoạt động cộng tác, giao tiếp giữa giáo viên với học sinh, học sinh với sinh được hỗ trợ tối đa.
- Lớp học Edmodo: Chúng ta có thể tạo các lớp/nhóm giúp cán bộ giảng viên và học sinh chia sẻ tài nguyên, các ý tưởng về hoạt động dạy và học.
- Nhóm Edmodo nhỏ: Trong các lớp/nhóm học, chúng ta có thể tạo ra các nhóm nhỏ hơn giúp cho việc thảo luận, chia sẻ trong từng nhóm nhỏ được dễ dàng hơn, qua đó chỉ giáo viên và học sinh nhóm đó có thể truy cập thông tin. Tính năng này rất phù hợp cho hoạt động lập kế hoạch, triển khai các đề án ngôn ngữ của học sinh hoặc các nhóm học tập của các thành viên theo mô hình CLB.
- Cộng đồng: Bên cạnh việc tạo nhóm, chúng ta còn có thể tạo một mạng lưới rộng hơn cho từng khoa hoặc từng trường để chia sẻ kinh nghiệm, ứng dụng Edmodo cho phép mã nhúng đa dạng từ các ứng dụng khác như voicethread giúp giáo viên có thể dạy nói, chia sẻ video trên TED hay Youtube để bổ sung nội dung học tập trên lớp, hay chia sẻ các bài giảng powerpoint cho học sinh mà các em chỉ có thể xem mà không tải về phát tán cho các mục đích khác. Một trong những điểm nổi bật khác của Edmodo là khả năng tích hợp với Google Drive giúp quản lý, chia sẻ tài liệu và cộng tác với nhau dễ dàng hơn bao giờ hết. Giáo viên có thể dạy viết và sửa bài viết mà không cần tải các file về máy, thay vào đó yêu cầu học sinh làm trên ứng dụng Google và nộp bài qua mạng.
* Đẩy mạnh hoạt động dạy và học:
Edmodo cho phép giáo viên tích hợp đa dạng công cụ và ứng dụng trong quá trình dạy học trên lớp qua các công cụ như lấy ý kiến đánh giá với chức năng polls, yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi hay làm bài trắc nghiệm ngắn với quizzes, thảo luận, chia sẻ bằng ngôn ngữ đích với chức năng post và chia sẻ tài nguyên học tập miễn phí trên mạng với cách chia sẻ liên kết hay tải dữ liệu trực tiếp.
Edmodo cho phép các trường, sở tạo tên miền con cho đơn vị mình, qua đó hoạt động giao tiếp của nhà trường tới giảng viên và học sinh được thông suốt và minh bạch. Bên cạnh sử dụng ứng dụng calendar để lập kế hoạch hàng tuần hoặc hàng tháng, người quản trị hoặc giáo viên có thể xem kết quả thống kê về hoạt động dạy - học của cán bộ trong trường, đồng thời hỗ trợ giảng viên và học sinh trong những trường hợp cần thiết.
Bên cạnh các tính năng dành cho giảng viên, học sinh, nhà quản trị, Edmodo còn cho phép phụ huynh học sinh/học sinh theo dõi hoạt động và kết quả học tập của con em mình qua việc tạo tài khoản dành cho phụ huynh. Điều đáng lưu tâm ở đây là nếu giảng viên đại học sử dụng edmodo cho hoạt động dạy học của mình đối với học sinh các ngành sư phạm thì sau khi tốt nghiệp ra trường giáo sinh có thể áp dụng cho đối tượng học sinh THPT. Điều này không thể thực hiện được nếu chúng ta sử dụng Moodle hay các nền tảng công nghệ khác.
* Hỗ trợ kiểm tra, đánh giá việc dạy và học:
Một trong những hoạt động quan trọng trong quá trình đào tạo là nâng cao chất lượng của công tác khảo thí, kiểm tra đánh giá người học. David Nunan, nhà giáo học pháp ngoại ngữ nổi tiếng đã từng viết: “nếu không có phản hồi, đánh giá, hoạt động học tập sẽ không hiệu quả”. Khi đổi mới phương pháp dạy học, người giáo viên phải đổi mới cách thức kiểm tra đánh giá học sinh đặc biệt là hình thức đánh giá thường xuyên, liên tục (on-going/formative assessment). Tuy nhiên, nhiều giáo viên áp dụng hình thức đánh giá này thì khối lượng công việc sẽ trở lên nhiều hơn qua hoạt động ra đề, chấm bài và báo cáo kết quả học tập. Ở góc độ học sinh, một trong những động cơ khiến các em học tập tích cực hơn là việc giáo viên đánh giá thường xuyên và thông báo kết quả trong thời gian sớm nhất. Đó là một thách thức rất lớn cho giáo viên. Tuy nhiên, giáo viên có thể dễ dàng khai thác các tính năng của Edmodo để triển khai hoạt động đánh giá thường xuyên.
Tính năng giao bài: Giảng viên có thể giao bài tập (assignment) rất dễ dàng, đồng thời có thể gửi kèm theo cho học sinh tài liệu, tài nguyên, trang web,… để giúp học sinh có thể hoàn thành bài tập đó. Thông thường, giảng viên giao bài và yêu cầu học sinh nộp bài qua email và chính điều này làm cho giáo viên quá tải khi dạy nhiều nhóm học sinh với tổng số lên tới gần 200 em. Hơn nữa, giáo viên không thể đảm bảo được học sinh nộp bài đúng hạn. Với chức năng assignments trong Edmodo, giáo viên có thể đưa ra thời gian hoàn thành cho mỗi bài tập, trong trường hợp học sinh thiếu kỷ luật sẽ không thể nộp bài quá hạn hoặc giáo viên cho phép nộp bài muộn thì hệ thống sẽ thông báo những học sinh nộp muộn, qua đó giáo viên có thể cho điểm tương ứng. Học sinh có thể nộp bài dưới nhiều định dạng khác nhau, như: Word, PDF, MP3, MP4, .wmv, .mov, PPT, excel, .gif, .jpeg,.. do vậy giáo viên có thể kiểm tra được cả 4 kỹ năng, đó là nghe, nói, đọc viết. Việc chấm bài đã nộp của người học cũng dễ dàng hơn bao giờ hết, giáo viên nhận bài làm và cho điểm, gửi phản hồi bằng chữ hoặc sử dụng các icons. Điểm của học sinh sẽ được tự động cập nhật vào sổ điểm (gradebook) và giáo viên có thể xuất ra định dạng khác nhau để tải về máy. Khi đã có điểm, học sinh sẽ nhận được thông báo và có thể xem điểm, xem phản hồi về bài làm của mình hoặc khiếu nại kết quả cho giáo viên. Tất cả hoạt động này diễn ra độc lập cho mỗi học sinh, đảm bảo tính riêng tư và tăng cường trao đổi theo phương thức 1-1.
Sử dụng Quizzes: Ngay khi Edmodo đưa ra tính năng này, cộng đồng người sử dụng Edmodo đã tận dụng tối đa. Edmodo hỗ trợ nhiều dạng câu hỏi khác nhau như câu hỏi lựa chọn, đúng/sai, câu trả lời ngắn, và điền vào ô trống. Ngoại trừ câu hỏi yêu cầu câu trả lời ngắn, tất các loại câu hỏi khác sẽ được chấm tự động và điểm của học sinh sẽ được cập nhật vào hệ thống. Do vậy, giáo viên sẽ tiết kiệm được nhiều thời gian triển khai đánh giá học sinh, giờ đây chỉ ra đề và xem điểm.
Sử dụng Badges: Để khuyến khích học sinh, giáo viên không chỉ chấm điểm và nhận xét. Sử dụng tính năng badges của Edmodo, giáo viên có thể thể hiện sự ghi nhận tiến bộ, nỗ lực, cam kết của học sinh bằng cách danh hiệu có sẵn hoặc tự tạo như ‘học sinh chăm chỉ’, ‘học sinh tích cực’, ‘học sinh của tháng’,…
Một điểm chú ý là giáo viên có thể trao đổi riêng tư với từng học sinh, nhưng người học thì không thể trao đổi riêng tư với nhau. Một số tính năng thú vị khác của Edmodo như khả năng kết nối giữa các giáo viên, lịch trả bài tập, phiên bản di động cho phép giáo viên quản trị trang thảo luận từ bất cứ nơi nào.
3. Sử dụng tính năng Quiz trong mạng xã hội học tập edmodo để thiết kế bộ câu hỏi trắc nghiệm trực tuyến
Ngay khi edmodo đưa ra tính năng này, cộng đồng người sử dụng edmodo đã tận dụng tối đa. Edmodo hỗ trợ nhiều dạng câu hỏi khác nhau như câu hỏi nhiều lựa chọn (Multiple Choice), đúng/sai (True/False), câu trả lời ngắn (short answers), điền vào ô trống (Fill in the blank) và câu hỏi ghép nối (Matching), Ngoại trừ câu hỏi yêu cầu câu trả lời ngắn, tất các loại câu hỏi khác sẽ được chấm tự động và điểm của sinh viên sẽ được cập nhật vào hệ thống, nên giảng viên có thể tiết kiệm được nhiều thời gian trong công tác kiểm tra đánh giá.
Edmodo còn có chức năng thiếp lập thời gian bắt đầu làm bài và thời nạn nộp bài, do đó sẽ đảm bảo tính công bằng giữa các học sinh, sinh viên.
Giáo viên cũng có thể thiết kế bài tập về nhà và đưa ra vấn đề thảo luận để học sinh, sinh viên có thể thảo luận trực tiếp trên Edmodo. Sau khi học sinh, sinh viên hoàn thành bài xong, Edmodo sẽ tự chấm điểm, vì vậy giúp cho giáo viên tiết kiệm được thời gian chấm bài.
4. Kết luận
Trong xu thế dạy học hiện đại và ứng phó những thay đổi của môi trường sống như đại dịch Covid-19 hiện nay, việc vận dụng các thành tựu khoa học công nghệ, đặc biệt công nghệ thông tin vào dạy học là một hướng đi tất yếu. Giáo dục, đào tạo thời đại kỷ nguyên số đang làm thay đổi vai trò của giảng viên và sinh viên, thông qua cách tiếp cận tri thức mới, cách tổ chức hoạt động học tập chính khóa, ngoại khóa và cách đánh giá kết quả học tập của sinh viên hiệu quả hơn. Với rất nhiều tính năng ưu việt, mạng xã hội học tập Edmodo đã được thử nghiệm và thành công ở nhiều quốc gia có nền giáo dục tiên tiến xứng đáng để chúng ta quan tâm, học hỏi và tổ chức triển khai có hệ thống.
TÀI LIỆU THAM KHẢO:
- Bộ Giáo dục và Đào tạo (2001). Chỉ thị số 29/2001/CT-BGDĐT về việc tăng cường giảng dạy, đào tạo và ứng dụng công nghệ thông tin trong ngành giáo dục giai đoạn 2001 - 2005.
- Bộ Giáo dục và Đào tạo (2010). Hướng dẫn số 6147/BGDĐT-CNTT thực hiện nhiệm vụ CNTT đối với các trường đại học cao đẳng.
- Bộ Giáo dục và Đào tạo (2015). Hướng dẫn số 4983/BGDĐT-CNTT thực hiện nhiệm vụ công nghệ thông tin năm học 2015 - 2016.
- Nguyễn Việt Dũng (2017). Hướng dẫn sử dụng mạng xã hội học tập edmod. Nxb Đại học Thái Nguyên.
- Seamolec. (2014). Social Media Networking and Learning using Edmodo Platform. Workshop on Utilization of Web-based Collaborative Tools in Teaching and Learning, Seameo.
- Trần Thị Hà Giang (2017), Sử dụng mạng xã hội học tập Edmodo phục vụ dạy học địa lí cho sinh viên ngành giáo dục Tiểu học ở Trường Đại học Thủ đô Hà Nội. Tạp chí Giáo dục, số 401, kỳ 1, tháng 3/2017.
Designing questionnaires for online quizzes by using the social learning network Edmodo
Master. Pham Thuy Duong
University of Languages and International Studies, Vietnam National University – Hanoi
Abstract:
Information technology (IT) has been applied extensively in all areas. The application of IT has brought tremendous opportunities in creating and extending knowledge, sharing information and easing barriers in reaching information for everyone. In this context, the use of social media has become increasingly popular in recent years. The popularity of social networks has impacted strongly, affecting the process of teaching and learning, the use of social networking in teaching and learning is essential needs in the present situation. This paper presents basic information about Edmodo, a social learning network, and makes some recommendations to the use of Quiz feature to design questionnaires for online quizzes.
Keywords: information technology, social learning network Edmodo, Quiz feature.
[Tạp chí Công Thương - Các kết quả nghiên cứu khoa học và ứng dụng công nghệ, Số 6, tháng 4 năm 2022]
