Tại cuộc làm việc, TP. Hồ Chí Minh nêu 15 kiến nghị, đề xuất liên quan tới việc phân cấp, phân quyền cho Thành phố; điều chỉnh tỷ lệ điều tiết ngân sách cho Thành phố; công tác cổ phần hóa và hoạt động của doanh nghiệp nhà nước; mức vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025; xây dựng Đề án cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Thủ Đức; chuyển quỹ nhà tái định cư sang nhà ở xã hội, thương mại, xây dựng chung cư mới thay thế chung cư cũ; hỗ trợ nguồn vốn ngân sách nhà nước cho các dự án cao tốc TPHCM-Mộc Bài, dự án khép kín đường Vành đai 3, dự án Vành đai 4…

Phát biểu tại cuộc làm việc, lãnh đạo các Bộ, ngành liên quan đều đánh giá cao sự năng động, sáng tạo của Thành phố trong các giai đoạn phát triển đất nước; khẳng định cuộc làm việc cho thấy sự quan tâm đặc biệt, sự kỳ vọng của Người đứng đầu Chính phủ với TPHCM. Lãnh đạo các Bộ, ngành trả lời các kiến nghị của Thành phố theo yêu cầu của Thủ tướng là “đi thẳng vào vấn đề, kiến nghị, đề xuất nào hợp lý thì có giải pháp ngay, cái gì chưa được thì nói tại sao”...

Nêu 9 thách thức mà Thành phố phải đối mặt, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho rằng, tốc độ tăng trưởng của Thành phố đang chững lại, năng suất lao động có chiều hướng giảm dần, chủ yếu vẫn phát triển theo chiều rộng. Thành phố chưa phát huy hết được lợi thế cạnh tranh, tiềm năng nổi trội, cơ hội, thời cơ mới và cả những cơ chế, chính sách đặc thù mà Trung ương đã dành cho. Còn nhiều điểm nghẽn, điểm tắc về hạ tầng giao thông, hạ tầng đô thị… trong chuyển đổi mô hình phát triển.

Về giải pháp sắp tới, Bộ trưởng đề nghị Thành phố làm tốt công tác lập quy hoạch tổng thể; tập trung phát triển đột phá hạ tầng giao thông, các công trình chống ngập; cơ cấu lại các ngành kinh tế theo hướng mang lại giá trị gia tăng cao, lấy phát triển công nghệ cao làm mũi nhọn, phát triển các ngành kinh tế mới, xây dựng Thành phố thành nơi tiên phong về đổi mới sáng tạo của cả nước; xây dựng cho được trung tâm tài chính quốc tế tại TPHCM; thu hút được giới trẻ, giới trung lưu và giới trí thức tới làm việc… Bộ trưởng kiến nghị, việc điều chỉnh tỷ lệ điều tiết ngân sách cho TPHCM phải đi cùng với việc Thành phố chủ động, tập trung phần ngân sách tăng thêm để đầu tư cho các công trình hạ tầng trọng điểm, có tác động lan tỏa; sử dụng hiệu quả quỹ đất đi cùng các công trình này.

Bộ trưởng Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể cho rằng, Thành phố đạt nhiều kết quả rất to lớn, nhưng giao thông vận tải phát triển chưa theo kịp so với nhiều lĩnh vực khác và đây là điểm nghẽn chưa khắc phục được. Bộ trưởng đề nghị phải hợp lực cả vốn Trung ương, địa phương, nhà đầu tư để phát triển hạ tầng giao thông. Thủ tướng Chính phủ đã nêu rõ định hướng giao UBND TPHCM là cơ quan nhà nước có thẩm quyền với các dự án đường vành đai, Thành phố phải tập trung đặc biệt cho giải phóng mặt bằng nhanh nhất.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, nếu Thành phố không đi đầu trong đổi mới sáng tạo, phát triển công nghệ mới, thu hút nhân tài, thì sẽ rất khó đóng vai trò đầu tàu trong bối cảnh mới. Tốc độ phát triển kinh tế số của Thành phố cần ở mức từ 20 đến 25% mỗi năm.

Bộ trưởng Trần Hồng Hà đề xuất Thành phố cần chú trọng quan tâm khai thác hiệu quả quỹ đất; xử lý vấn đề sụt lún để phát triển bền vững; giải quyết triệt để các vấn đề cần thanh tra, kiểm tra để không “treo” các nguồn lực phát triển…

Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị khẳng định, Bộ hoàn toàn ủng hộ phân cấp phân quyền mạnh hơn cho địa phương trên các lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Xây dựng, trong đó có thẩm quyền điều chỉnh cục bộ quy hoạch chung, chỉnh trang đô thị, cải tạo các chung cư cũ…

Tại buổi làm việc, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành gợi ý thêm một số giải pháp liên quan tới huy động nguồn lực phát triển hạ tầng như địa phương phải lo công tác giải phóng mặt bằng cho các dự án giao thông, sử dụng hiệu quả quỹ đất đi kèm các dự án; giải pháp cải tạo các chung cư cũ…

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái cho rằng, Thành phố phải tận dụng tối đa, quyết liệt, trách nhiệm cao trong thực hiện các cơ chế, chính sách đặc thù đã được ban hành cho Thành phố.

Cũng đồng tình với đề xuất điều chỉnh tỷ lệ điều tiết ngân sách cho Thành phố, Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình cho rằng, phần tăng thêm phải tập trung chi đầu tư phát triển, điều này sẽ giúp GRDP tiếp tục tăng trưởng và tác động trở lại cho tăng thu ngân sách. Phó Thủ tướng cũng đề nghị đánh giá kỹ lưỡng lại nhu cầu nhà tái định cư, hiện Thành phố còn thiếu khoảng 20.000 căn hộ; nếu thực sự dư thừa, chuyển sang nhà ở thương mại phải qua đấu giá. Xây dựng kế hoạch, lộ trình, chính sách cho việc cải tạo các chung cư cũ, đề xuất giải pháp, phương án cụ thể, rõ ràng, minh bạch hơn, bảo đảm cuộc sống tốt hơn cho người dân…

Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Văn Nên chia sẻ, nói “đầu tàu chậm lại” là chưa đủ mà thực ra là “hết đà” và Thành phố phải trả lời được câu hỏi làm sao để tháo gỡ, vượt qua các điểm nghẽn trong thời gian tới. Bí thư Thành ủy khẳng định sự quan tâm của Trung ương dành cho Thành phố; phân tích cụ thể hơn về những việc mà Thành phố chưa làm được dù đã có chính sách đặc thù và những khó khăn, vướng mắc về cơ chế, chính sách cần tiếp tục tháo gỡ.

“Hình ảnh năng động, sáng tạo của Thành phố cũng đã mờ đi. Trong đó, có phần nguyên nhân chủ quan, cần nhanh chóng khắc phục trong thời gian tới với quyết tâm cao” và điều quan trọng nữa là lấy lại niềm tin của nhân dân Thành phố…, Bí thư Thành ủy thẳng thắn chia sẻ với Thủ tướng.

Kết luận cuộc họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ 3 nhóm vấn đề cần lưu ý trong thời gian tới: Về quan điểm chỉ đạo, định hướng lớn; về những nhiệm vụ cụ thể; về những kiến nghị, đề xuất của Thành phố.

Về quan điểm chỉ đạo, Thủ tướng chỉ rõ 8 yêu cầu. Thứ nhất, phải chuyển hướng mạnh mẽ từ phòng ngự, chống đỡ, chờ đợi sang chủ động tấn công mạnh mẽ trên tất cả các lĩnh vực.

Thứ hai, phát huy khí thế, thành tích, thành tựu đã đạt được để tự tin, đẩy mạnh các hoạt động, tổ chức thực hiện thật tốt, vượt qua những khó khăn, thách thức.

Thứ ba, đoàn kết, thống nhất, đẩy mạnh công tác xây dựng Đảng trong sạch vững mạnh, nâng cao sức chiến đấu của tổ chức Đảng và đảng viên; đẩy mạnh công cuộc phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, các biểu hiện suy thoái; nắm chắc các nguyên tắc hoạt động của Đảng, trước hết là nguyên tắc tập trung dân chủ.

Thứ tư, phải phối hợp trên dưới nhịp nhàng, các bộ, các ngành phải hết sức nỗ lực hỗ trợ Thành phố vì cái chung, đặt lợi ích quốc gia, dân tộc, của Đảng lên trên hết.

Thứ năm, Thành phố phải xứng tầm hơn nữa là một trung tâm phát triển của vùng, của cả nước, xứng tầm với sự mong đợi, kỳ vọng của nhân dân cả nước.

Thứ sáu, phải đi đầu trong thực hiện mục tiêu kép và cương quyết không để xảy ra dịch COVID-19.

Thứ bảy, phải thống nhất về nhận thức và hành động: Suy nghĩ phải kỹ lưỡng, tư tưởng phải thông, quyết tâm phải cao, nỗ lực phải lớn, hành động quyết liệt, hiệu quả, thực hiện có trọng tâm, trọng điểm, làm việc nào dứt việc đó. Những vấn đề đã “chín”, đã rõ, được thực tiễn chứng minh là đúng, thực hiện có hiệu quả, được đa số đồng tình thì tiếp tục thực hiện; những vấn đề chưa có quy định hoặc vượt quy định thì mạnh dạn thí điểm, vừa làm vừa rút kinh nghiệm, mở rộng dần, không cầu toàn, không nóng vội.

“Vừa qua Thành phố chưa mạnh dạn trong việc này. Nếu các đồng chí làm mà không có động cơ xấu, không tham nhũng tiêu cực, không có lợi ích nhóm, lợi ích cá nhân thì chúng tôi phải bảo vệ các đồng chí. Tăng cường kỷ luật kỷ cương nhưng phải bảo vệ, khuyến khích những người dám nghĩ, dám làm, năng động, sáng tạo, điều này Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã phát biểu”, Thủ tướng nói.

Thứ tám, Thủ tướng nhấn mạnh tinh thần phải dứt khoát phân cấp, phân quyền, rõ trách nhiệm, cá thể hóa trách nhiệm cá nhân; đi đôi với đó là tăng cường giám sát, kiểm tra liên tục, đầy đủ, không để những sai phạm nhỏ tích tụ thành sai phạm lớn.