Ngày 02/12, tại Thành phố Cần Thơ, Bộ Công Thương phối hợp với UBND Thành phố Cần Thơ tổ chức Diễn đàn Logistics Việt Nam 2023 với chủ đề “Logistics và Chuyển đổi số cho Đồng bằng sông Cửu Long”.
Trong lần tổ chức thứ 11, Diễn đàn thu hút hơn 500 đại biểu tham dự trực tiếp, đại diện Lãnh đạo các Bộ, Ban, ngành Trung ương, Lãnh đạo các địa phương cùng đại diện các Hiệp hội, doanh nghiệp, chuyên gia trong nước và quốc tế… Cùng với đó là hàng nghìn người tham dự, theo dõi Diễn đàn qua trực tuyến.
Diễn đàn nhằm tìm ra những định hướng, giải pháp tháo gỡ khó khăn, tận dụng tối ưu những lợi ích mà chuyển đổi số mang lại giúp nâng cao năng lực cạnh tranh ngành dịch vụ logistics Việt Nam, đóng góp cho sự phát triển kinh tế - xã hội cả nước nói chung và vùng Đồng bằng sông Cửu Long nói riêng.
Chuyển đổi số trong logistics: Lợi ích nổi bật nhưng còn nhiều khó khăn trong thực hiện
Nằm trong khu vực phát triển năng động của thế giới, nơi luồng hàng tập trung giao lưu mạnh, cùng với sự hội nhập sâu rộng với nền kinh tế toàn cầu, tốc độ tăng trưởng xuất nhập khẩu và thương mại điện tử luôn ở mức hai con số, Việt Nam được đánh giá là một thị trường đầy tiềm năng để phát triển dịch vụ logistics. Việt Nam cũng thuộc top 10 thị trường logistics mới nổi trên thế giới với tỷ lệ tăng trưởng kép hằng năm giai đoạn 2022-2027 của thị trường logistics được dự báo đạt mức 5,5%.
Thời gian qua, cộng đồng doanh nghiệp, ngành logistics đã khắc phục khó khăn, hoàn thành tốt vai trò “mạch máu” của nền kinh tế, đảm bảo lưu thông hàng hóa thông suốt, đóng góp quan trọng trong việc đưa tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa 10 tháng năm 2023 đạt 558,33 tỷ USD với con số xuất siêu kỷ lục 24,59 tỷ USD.
Phát biểu khai mạc Diễn đàn, Thứ trưởng Bộ Công Thương Phan Thị Thắng cho biết: Cuộc Cách mạng Công nghiệp lần thứ 4 đã và đang tạo ra những biến đổi trong nhiều ngành, nhiều lĩnh vực khác nhau. Những đột phá về trí tuệ nhân tạo và khoa học máy tính đang thay đổi cách con người tương tác với thế giới và mở ra cơ hội cho các doanh nghiệp thực hiện tối ưu hóa quy trình, tăng hiệu suất, giảm chi phí. Không nằm ngoài xu hướng đó, chuyển đổi số trong logistics giúp giảm chi phí logistics, nâng cao chất lượng dịch vụ và trải nghiệm khách hàng, tăng tính liên kết trong nội bộ tổ chức và giữa các bên trong chuỗi cung ứng, từ đó cải thiện hiệu suất, nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp nói riêng, của ngành dịch vụ logistics và toàn bộ nền kinh tế nói chung.
Xuất phát từ những lợi ích mang lại từ chuyển đổi số trong logistics, Quyết định số 749/QĐ-TTg ngày 03/6/2020 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 đã xác định logistics là một trong 8 lĩnh vực cần ưu tiên chuyển đổi số.
“Mặc dù lợi ích mang lại từ chuyển đổi số là rất rõ ràng, quá trình chuyển đổi số trong logistics ở Việt Nam vẫn còn nhiều khó khăn cả ở cấp độ vĩ mô và vi mô, cả ở các cơ quan quản lý nhà nước, địa phương và doanh nghiệp”, Thứ trưởng Thắng nhận định.
Với riêng Vùng Đồng bằng sông Cửu Long - địa bàn đóng góp quan trọng vào tổng lượng xuất khẩu hàng nông sản của cả nước, dù tiềm năng và nhu cầu đối với dịch vụ logistics là rất lớn nhưng hạ tầng và năng lực của ngành dịch vụ logistics tại khu vực hiện còn nhiều hạn chế.
Đồng quan điểm này, ông Nguyễn Văn Hiếu, Bí thư Thành ủy Cần Thơ cho biết: Theo nghiên cứu của Ngân hàng Thế giới (WB), hiện nay, Đồng bằng sông Cửu Long hàng năm có nhu cầu vận chuyển hàng hóa xuất khẩu khoảng 18 triệu tấn hàng hóa. Tuy nhiên, Vùng còn thiếu các trung tâm logistics trọng điểm và các hệ thống trung tâm vệ tinh, thiếu bãi container rỗng, hệ thống kho ở các cảng…
Tuy nhiên, hoạt động logistics tại Thành phố Cần Thơ và cả vùng Đồng bằng sông Cửu Long nói chung còn mới trong giai đoạn đầu của phát triển, chưa phát huy đầy đủ vai trò để góp phần thúc đẩy sản xuất, xuất khẩu, nhất là hoạt động kinh doanh sản phẩm nông nghiệp - thế mạnh của vùng. Kết cấu hạ tầng giao thông vẫn còn một số tồn tại, hạn chế, chưa đáp ứng yêu cầu phát triển giao thông đồng bộ, hiện đại, kết nối nội vùng và liên vận quốc tế…
“Điều này làm giảm khả năng cạnh tranh dịch vụ, hàng hóa của các doanh nghiệp thành phố Cần Thơ nói riêng vùng đồng bằng sông Cửu Long nói chung, ảnh hưởng đến sức cạnh tranh của nền kinh tế Việt Nam”, ông Hiếu chia sẻ.
Thúc đẩy logistics vùng đồng bằng sông Cửu Long gắn với nâng cao hiệu quả chuỗi giá trị nông sản
Phát biểu chào mừng Diễn đàn Logistics Việt Nam 2023, Đồng chí Trần Tuấn Anh, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương nhấn mạnh: Logistics là ngành dịch vụ có vai trò thiết yếu và đóng góp quan trọng đối với phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Trong thời gian qua, Đảng và Nhà nước Việt Nam đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách để thúc đẩy phát triển logistics.
Ngành Logistics Việt Nam cũng đã tích cực triển khai chuyển đổi số theo chủ trương của Đảng nêu tại Nghị quyết số 52-NQ/TW ngày 27/9/2019 của Bộ Chính trị và Chương trình chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng 2030 ban hành tại Quyết định Quyết định 749/QĐ- TTg năm 2020 của Thủ tướng Chính phủ.
Tuy nhiên, ngành logistics trên phạm vi cả nước nói chung và Vùng Đồng bằng sông Cửu Long nói riêng vẫn còn nhiều hạn chế, chưa thực sự tương xứng với điều kiện và tiềm năng phát triển.
Báo cáo đánh giá của Ngân hàng Thế giới cũng cho thấy, bên cạnh sự cải thiện của các yếu tố về hạ tầng, hải quan và gửi hàng quốc tế, ngành dịch vụ logistics Việt Nam vẫn còn nhiều hạn chế ở các yếu tố về năng lực của nhà cung ứng dịch vụ logistics thể hiện ở các chỉ số chất lượng dịch vụ logistics, tính đúng giờ và khả năng theo dõi hàng hóa. Chuyển đổi số của hầu hết các doanh nghiệp logistic vẫn ở trong giai đoạn đầu và chưa được quan tâm đầu tư đúng mức...
Từ thực tế đó, Đồng chí Trưởng Ban Kinh tế Trung ương đề nghị cần tập trung triển khai một số nhiệm vụ chủ yếu.
Một là, Ban Kinh tế Trung ương tiếp tục nghiên cứu, phối hợp với Bộ Công Thương và các đơn vị liên quan nghiên cứu, xây dựng chuyên đề đánh giá sâu về thực trạng, các điều kiện và định hướng phát triển các hoạt động logistics hiệu quả, bền vững trong bối cảnh tình hình mới để trình Bộ Chính trị, Ban Bí thư xem xét, có lãnh đạo, chỉ đạo kịp thời nhằm tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc để thúc đẩy phát triển mạnh mẽ hơn nữa lĩnh vực logistics nói chung và logistics đối với vùng đồng bằng sông Cửu Long nói riêng gắn với nâng cao sức cạnh tranh và hiệu quả kinh tế của chuỗi giá trị nông sản của vùng.
Hai là, Ban cán sự đảng Bộ Công Thương lãnh đạo Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương liên quan rà soát, đánh giá việc triển khai thực hiện các Quyết định số 200/QĐ-TTg và số 221/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Kế hoạch hành động nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển dịch vụ logistics Việt Nam đến năm 2025. Đồng thời, chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan đôn đốc, theo dõi, đánh giá tình hình triển khai thực hiện Nghị quyết số 163/NQ-CP về việc đẩy mạnh, triển khai đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển dịch vụ logistics Việt Nam, trong đó chú trọng đến kết quả xây dựng các kịch bản, phương án ứng phó, chỉ đạo điều hành các hoạt động logistics nhằm phục vụ tốt hoạt động sản xuất, lưu thông hàng hóa trong nước và xuất khẩu. Đẩy nhanh tiến độ xây dựng Đề án xây dựng chiến lược phát triển logistics Việt Nam đến năm 2035, tầm nhìn đến năm 2045, trong đó lưu ý lồng ghép về các nội dung liên quan đến chuyển đổi số ngành logistics.
Ba là, các địa phương trong vùng đồng bằng sông Cửu Long nói riêng và các địa phương trong cả nước nói chung, căn cứ các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, chỉ đạo của Chính phủ, phối hợp với các bộ, ngành triển khai các nhiệm vụ được giao để phát triển hệ thống logistics tại địa phương đồng bộ, đồng thời với rà soát, điều chỉnh quy hoạch, cơ cấu kinh tế tại địa phương; triển khai xây dựng và thực hiện các chính sách hỗ trợ dịch vụ logistics hiệu quả, phù hợp với đặc điểm kinh tế - xã hội của địa phương.
Bốn là, Bộ Công Thương tiếp tục cùng các cơ quan liên quan tiếp tục đổi mới hình thức tổ chức và nội dung Diễn đàn về Logistics để diễn đàn thực sự trở thành diễn đàn quốc gia có uy tín, tập hợp đông đảo các địa phương và các cán bộ quản lý, chuyên gia, doanh nghiệp trong nước và quốc tế tham gia.
Diễn đàn Logistics 2023 diễn ra trong hai ngày 01 - 02/12/2023 tại Thành phố Cần Thơ bao gồm một chuỗi các sự kiện.
Phiên toàn thể của Diễn đàn diễn ra vào sáng ngày 02/12 với chủ đề “Logistics và Chuyển đổi số cho Đồng bằng sông Cửu Long” với sự tham gia của Lãnh đạo Đảng, Chính phủ, các cơ quan quản lý Nhà nước ở Trung ương và địa phương, các Hiệp hội, doanh nghiệp để cùng thảo luận, góp ý, kiến nghị với các cấp có thẩm quyền về các định hướng, chủ trương, chính sách, giải pháp tổng thể phát triển lớn của ngành dịch vụ logistics trong thời gian tới.
Bên cạnh các vấn đề lớn, vĩ mô được thảo luận trong Phiên Toàn thể, Phiên chuyên đề diễn ra chiều ngày 02/12 với chủ đề “Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số trong logistics, tạo đột phá cho logistics Đồng bằng sông Cửu Long” tạo cơ hội để các đại biểu được thảo luận, chia sẻ chi tiết hơn về các ý tưởng, sáng kiến, kinh nghiệm hay, giải pháp, công nghệ mới, giúp giảm chi phí, tối ưu hóa hoạt động logistics, đẩy mạnh quá trình chuyển đổi số tại doanh nghiệp.
Trong khuôn khổ Diễn đàn diễn ra Lễ kí kết Biên bản hợp tác giữa các cơ quan, tổ chức trong lĩnh vực phát triển logistics; Lễ công bố Báo cáo Logistics Việt Nam 2023.
Tại Diễn đàn cũng diễn ra Lễ trao Bằng khen của Bộ trưởng Bộ Công Thương cho các tập thể, cá nhân có thành tích trong phát triển dịch vụ logistics năm 2023, trong đó có Tạp chí Công Thương.
Với những hoạt động bên lề, ngày 01/12/2023 và ngày 03/12/2023, Bộ Công Thương chủ trì tổ chức các đoàn doanh nghiệp khảo sát thực tế về cơ sở hạ tầng logistics của Vùng Đồng bằng sông Cửu Long để các đại biểu có cái nhìn thực tiễn về thực trạng hệ thống logistics của Vùng cũng như tạo điều kiện thu hút sự quan tâm, đầu tư của các doanh nghiệp, tập đoàn lớn vào lĩnh vực logistics của khu vực giàu tiềm năng này.
