Thực hiện mục tiêu phát triển sản xuất song hành với bảo vệ môi trường, Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) đã chỉ đạo các đơn vị khối sản xuất, chế biến và sàng tuyển than ưu tiên nguồn lực, triển khai những giải pháp hiện đại hóa công nghệ khai thác, xử lý bụi, trồng cây..., Sau nhiều năm nỗ lực, TKV và các đơn vị đã và đang tiến tới mô hình sản xuất xanh, đảm bảo môi trường trong quá trình sản xuất.
“Xanh hoá” môi trường khai thác mỏ
Để phủ xanh các khai trường, bãi thải, thời gian gần đây, các đơn vị trong Tập đoàn đã ưu tiên nguồn lực đầu tư nhân rộng diện tích trồng cây xanh với quyết tâm giảm thiểu những tác động xấu đến môi trường trong quá trình sản xuất. Tính riêng giai đoạn 2021-2025, TKV phấn đấu trung bình mỗi năm sẽ trồng khoảng 150-200ha cây xanh...
Công ty CP Than Núi Béo trước đây là đơn vị khai thác than lộ thiên lớn nhất ngành Than nhưng từ năm 2019 đến nay, Công ty đã chuyển hướng thành công sang khai thác hầm lò. Ngay sau khi kết thúc khai thác than lộ thiên, Công ty đã thực hiện hoàn nguyên môi trường, trong đó trồng cây phủ xanh tại khai trường và bãi thải mỏ là một trong những giải pháp trọng tâm ưu tiên hàng đầu.
Mới đây nhất, ngày 19/2/2024 tại mặt bằng +30, bãi thải Vỉa 14 Công ty CP Than Núi Béo, TKV đã phối hợp với UBND thành phố Hạ Long và Cục Cảnh sát phòng, chống tội phạm về môi trường - Bộ Công an tổ chức Lễ phát động Tết trồng cây năm 2024. Đây là hoạt động hưởng ứng chương trình trồng 1 tỷ cây xanh do Thủ tướng Chính phủ phát động và trồng 5.000ha lim, giổi, lát trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh. Ngay trong buổi phát động, Công ty đã trồng được 4.000 cây lát hoa và sồi phảng (tương đương 3,6ha cây xanh), là những loài cây phù hợp để phát triển thành rừng cây gỗ lớn, từng bước hoàn nguyên, phục hồi môi trường, “xanh hóa” các bãi thải mỏ theo đúng chủ trương, định hướng, mục tiêu về quy hoạch, phát triển, trồng rừng cây gỗ lớn trên địa bàn tỉnh. Trước đó, năm 2023 Công ty đã trồng được 4.200 cây xanh các loại (tương đương hơn 4,2ha).
Tính đến nay, Than Núi Béo đã thực hiện phủ xanh được trên 150ha tại mặt bằng các khu đất trống, bãi thải, khu vực giáp dân cư, các tuyến đường tạo cảnh quan môi trường, cải tạo, phục hồi môi trường sau khai thác. Đồng thời, tạo vành đai “lá phổi xanh” cho TP Hạ Long, nâng cao chất lượng môi trường sống của nhân dân trên địa bàn.
Để từng bước hiện thực hóa chiến lược xanh dần những mảng nâu, cùng với Công ty CP Than Núi Béo, thời gian gần đây, các đơn vị trong TKV đã ưu tiên nguồn lực đầu tư nhân rộng diện tích trồng cây phủ xanh trên các khai trường, bãi thải.
Tại vùng Cẩm Phả, Công ty CP Than Cao Sơn là đơn vị khai thác than lộ thiên lớn nhất TKV hiện nay, để giải quyết vấn đề môi trường, Công ty đã tích cực quy hoạch và trồng cây hoàn nguyên các khu vực đã kết thúc đổ thải, cải tạo và phục hồi môi trường sinh thái. Trong đó, trồng cây hoàn nguyên bãi thải lớn nhất là Bàng Nâu được Công ty thực hiện thường xuyên hàng năm.
“Đầu xuân Giáp Thìn 2024, hưởng ứng phong trào Tết trồng cây đời đời nhớ ơn Bác Hồ, thực hiện chỉ đạo của TKV, Công ty CP Than Cao Sơn đã phát động trồng trên 8.000 cây xanh các loại tại tầng +110 khu vực bãi thải Bàng Nâu. Số lượng cây xanh được trồng tăng hơn nhiều so với năm ngoái, sẽ góp phần củng cố thêm hệ sinh thái ở khu vực bãi thải này" - ông Nguyễn Văn Sinh, Phó Giám đốc Công ty CP Than Cao Sơn cho biết.
Không chỉ trồng cây để cải tạo, phục hồi môi trường khu vực bãi thải mỏ, Công ty còn tiếp tục xanh hóa không gian sản xuất tại các công trường, phân xưởng. Hàng năm, Công ty đã lập phương án cải tạo cảnh quan mặt bằng các công trường, phân xưởng theo kế hoạch được TKV giao, đưa công viên cây xanh vào khai trường sản xuất.
Triển khai Đề án trồng một tỷ cây xanh của Thủ tướng Chính phủ, giai đoạn 2021-2025, TKV đã xây dựng kế hoạch cải tạo, phục hồi môi trường các dự án kết thúc theo tiến độ. Tính đến nay, TKV trồng được khoảng 2.000ha, trong đó tại tỉnh Quảng Ninh đã trồng được trên 1.800ha cây xanh các loại. Ngoài các loại cây truyền thống đã sống và sinh trưởng tốt trên môi trường đất đá thải mỏ như cây keo, gần đây một số đơn vị cũng đã bắt đầu trồng các loại cây gỗ lớn. Tính riêng năm 2022 và năm 2023, TKV đã trồng được hơn 40ha các loại cây gỗ lớn. Chiến lược trồng cây xanh đặc biệt ưu tiên trồng rừng gỗ lớn không chỉ góp phần giảm thiểu ảnh hưởng từ hoạt động khai thác than đến môi trường mà còn giúp TKV gắn sản xuất kinh doanh với bảo vệ môi trường bền vững.
Tổng Giám đốc Tập đoàn TKV Đặng Thanh Hải cho biết: Trong quá trình xây dựng và phát triển, TKV luôn coi công tác bảo vệ môi trường là yếu tố then chốt trong chiến lược phát triển bền vững của mình. Một trong những giải pháp được ưu tiên hàng đầu của TKV trong công tác bảo vệ môi trường, đó là trồng cây phủ xanh các khai trường, nhà máy. Theo kế hoạch, năm 2024 toàn Tập đoàn sẽ thực hiện trồng 230-250ha cây xanh, trong đó, tại Quảng Ninh dự kiến thực hiện trồng khoảng 200ha cây xanh.
Có thể thấy, việc tích cực trồng cây phủ xanh sẽ giúp TKV hiện thực hóa chiến lược phát triển sản xuất hài hòa với môi trường, thực hiện chủ trương “Xanh hóa môi trường khai thác mỏ”, “Đưa công viên vào trong mỏ, nhà máy” của TKV.
Vì một môi trường “Sáng - Xanh - Sạch”
Công tác bảo vệ môi trường thường xuyên trong toàn Tập đoàn được duy trì, đảm bảo theo đúng các quy định của pháp luật về BVMT và các yêu cầu của TKV. Không chỉ xanh hóa không gian khai thác, các đơn vị còn đầu tư nhiều thiết bị, hạng mục công trình để cải thiện môi trường sản xuất, nhất là cải thiện điều kiện vi khí hậu.
Đối với công tác chống bụi, thực hiện đầu tư, củng cố hệ thống lưới chắn bụi tại các kho than tập trung; duy trì thường xuyên công tác tưới nước dập bụi, vệ sinh môi trường trên 30 km đường vận chuyển chuyên dụng. Hiện nay, các đơn vị trong TKV đang vận hành có hiệu quả trên 118 thiết bị phun sương cao áp dập bụi, 167 xe tưới đường chuyên dụng trong đó có 04 xe tưới đường chuyên dụng công suất lớn (dung tích 50m3). Đồng thời, huy động tối đa các phương tiện xe tưới nước dập bụi trong khai trường, dập bụi các đầu băng tải, hệ thống phun sương cố định… nhằm giảm thiểu tối đa lượng bụi phán tán.
Nhiều đơn vị trong TKV còn có sáng kiến trong công tác xử lý bụi đi đôi với tiết kiệm tài nguyên. Đơn cử như hệ thống thu hồi than và thu hồi bùn nước tại Công ty Tuyển than Cửa Ông, giúp đơn vị thu hồi triệt để than từ mặt bằng công nghiệp và cải thiện điều kiện làm việc cho người lao động, cải thiện môi trường khu vực sản xuất. Hoặc hệ thống máy hút bụi và bơm nước vệ sinh mặt sàn thao tác tại Phân xưởng Sàng tuyển tiêu thụ, Công ty Tuyển than Hòn Gai, cũng giải quyết vấn đề bụi phát tán trong khu vực sản xuất, đồng thời thu hồi tài nguyên hiệu quả.
Năm 2024, TKV tiếp tục thể hiện sự quan tâm đến công tác bảo vệ môi trường, thông qua hàng loạt kế hoạch hành động, với nguồn lực chi phí trên 1.100 tỷ đồng. Không chỉ duy trì công tác bảo vệ môi trường thường xuyên, TKV sẽ chỉ đạo hoàn thiện hệ thống băng tải vận chuyển than thay thế cho ô tô vận chuyển tại vùng than Hạ Long nhằm kiểm soát triệt để sự phát tán của bụi, tiếng ồn từ công đoạn vận chuyển than và các dự án cải tạo, nâng cao năng lực dỡ tải và bốc rót tiêu thụ than. Ngoài ra, Tập đoàn cũng sẽ tiếp tục đầu tư nâng công suất mở rộng các trạm xử lý nước thải mỏ, tăng cường thu gom xử lý nước thải và các loại chất thải; tăng cường đầu tư đổi mới công nghệ khai thác góp phần bảo vệ môi trường.
Các đơn vị trong TKV hiện đang duy trì vận hành ổn định 45 trạm xử lý nước thải mỏ, chất lượng sau xử lý đảm bảo theo quy định, sản lượng xử lý đạt trên 150 triệu m3 nước thải; quản lý vận hành hiệu quả trên 39 trạm xử lý nước thải công nghiệp và 80 trạm xử lý nước thải sinh hoạt tập trung nhằm xử lý đáp ứng các quy chuẩn môi trường đối với nước thải trước khi xả thải ra môi trường.
Cùng với đó, TKV triển khai thực hiện các phương án bảo vệ môi trường tổng thể gồm: Phương án BVMT tổng thể bãi thải Bàng Nâu; Phương án BVMT tổng thể mỏ than Hà Tu; Phương án BVMT tổng thể cảng Làng Khánh; Phương án BVMT tổng thể Cảng Km6; Phương án BVMT tổng thể Cụm môi trường Khe Chàm; Phương án BVMT tổng thể mặt bằng 56 Mạo Khê. Triển khai Đề án cải tạo môi trường cảnh quan nhà máy tuyển than và cảng Cửa Ông; đầu tư tuyến băng tải vận chuyển than từ các mỏ về Trung tâm chế biến và kho than tập trung vùng Hòn Gai và từ Trung tâm đi cảng Làng Khánh...
Với những kết quả thực hiện công tác môi trường năm 2023 và thời gian qua cho thấy chất lượng môi trường các khu vực có các đơn vị của TKV đứng chân đã được cải thiện rõ rệt, môi trường cảnh quan mặt bằng sản xuất của các đơn vị đảm bảo mục tiêu dần từng bước “Đưa công viên vào trong mỏ, nhà máy”, “Xanh hóa môi trường khai thác mỏ”, từng bước thực hiện và quản lý môi trường theo Tiêu chí “Sáng - Xanh - Sạch”, thực hiện phát triển sản xuất song hành với bảo vệ môi trường, phát triển bền vững.
