Theo Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng hàng không, sân bay toàn quốc vừa được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, từ nay đến năm 2030, cả nước có 30 cảng hàng không, sân bay; tầm nhìn đến năm 2050, cả nước sẽ hình thành 33 sân bay.
“Việt Nam là đất nước có tiềm năng phát triển vận tải hàng không rất lớn, do đó Quy hoạch hệ thống cảng hàng không, sân bay vừa được phê duyệt là tiền đề cho việc đầu tư phát triển, đáp ứng nhu cầu vận tải hàng không”, Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải Lê Anh Tuấn nhấn mạnh.
Năm 2050, Việt Nam hình thành 33 cảng hàng không, hơn 95% dân số có thể tiếp cận
Hiện nay, Việt Nam có 22 cảng hàng không. Trong đó, có 10 cảng hàng không quốc tế gồm: Nội Bài (Hà Nội), Vân Đồn (Quảng Ninh), Cát Bi (Hải Phòng), Vinh (Nghệ An), Phú Bài (Huế), Đà Nẵng, Cam Ranh (Khánh Hoà), Tân Sơn Nhất (TP. Hồ Chí Minh), Phú Quốc (Kiên Giang), Cần Thơ.
12 cảng hàng không nội địa gồm: Điện Biên, Thọ Xuân (Thanh Hoá), Đồng Hới (Quảng Bình), Chu Lai (Quảng Nam), Pleiku (Gia Lai), Phù Cát (Bình Định), Buôn Ma Thuột (Đắk Lắk), Tuy Hoà (Phú Yên), Liên Khương (Lâm Đồng), Rạch Giá (Kiên Giang), Cà Mau, Côn Đảo (Bà Rịa - Vũng Tàu).
Đến năm 2030, cả nước sẽ hình thành 30 cảng hàng không. Hệ thống cảng hàng không theo mô hình trục nan với hai đầu mối vận tải chính tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh. Trong đó, 14 cảng hàng không quốc tế gồm 10 cảng hàng không hiện có: Nội Bài (Hà Nội), Vân Đồn (Quảng Ninh), Cát Bi (Hải Phòng), Vinh (Nghệ An), Phú Bài (Huế) , Đà Nẵng, Cam Ranh (Khánh Hoà), Tân Sơn Nhất (TP. Hồ Chí Minh), Phú Quốc (Kiên Giang), Cần Thơ; phát triển 3 cảng hàng không nội địa thành quốc tế: Thọ Xuân (Thanh Hoá), Chu Lai (Quảng Nam), Liên Khương (Lâm Đồng); xây mới 1 cảng hàng không: Long Thành (Đồng Nai).
16 cảng hàng không nội địa gồm 9 cảng hàng không hiện có: Điện Biên, Đồng Hới (Quảng Bình), Pleiku (Gia Lai), Phù Cát (Bình Định), Buôn Ma Thuột (Đắk Lắk), Tuy Hoà (Phú Yên), Rạch Giá (Kiên Giang), Cà Mau, Côn Đảo (Bà Rịa - Vũng Tàu); xây mới 7 cảng hàng không: Lai Châu, Sa Pa (Lào Cai), Nà Sản (Sơn La), Quảng Trị, Thành Sơn (Ninh Thuận), Phan Thiết (Bình Thuận), Biên Hòa (Đồng Nai).
Tầm nhìn đến năm 2050, cả nước có 33 cảng hàng không. Trong đó bao gồm 14 cảng hàng không quốc tế đã có, riêng cảng hàng không Hải Phòng thay thế cảng hàng không Cát Bi. 19 cảng hàng không nội địa gồm 16 cảng hàng không đã có; xây mới 3 cảng hàng không: Cao Bằng, Cát Bi (Hải Phòng), Nam Hà Nội.
Đáng chú ý, vùng Thủ đô dự kiến bổ sung cảng hàng không nội địa thứ hai để hỗ trợ sân bay Nội Bài khi đạt quy mô khoảng 100 triệu hành khách mỗi năm, đáp ứng mục tiêu hình thành hai trung tâm vận tải hàng không đầu mối trung chuyển quốc tế tầm cỡ khu vực tại vùng Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh.
“Với số lượng cảng hàng không được quy hoạch như trên, bảo đảm đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050, có hơn 95% dân số có thể tiếp cận tới cảng hàng không trong phạm vi 100 km, cao hơn mức trung bình của thế giới hiện nay (75%) và tương đương với các nước trong khu vực cũng như trên thế giới”, Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam Đinh Việt Thắng khẳng định.
Xem xét bổ sung cảng hàng không tại các địa phương phát triển có nhu cầu
Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng hàng không, sân bay toàn quốc thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 được Chính phủ phê duyệt có tính mở cao, cho phép đề xuất danh mục cảng hàng không tiềm năng để nghiên cứu, đánh giá và báo cáo Thủ tướng xem xét bổ sung quy hoạch khi đủ điều kiện.
“Nếu kinh tế tại địa phương phát triển và có nhu cầu đầu tư, xây dựng cảng hàng không, Bộ Giao thông vận tải sẽ báo cáo Chính phủ để bổ sung, điều chỉnh quy hoạch”, Thứ trưởng Lê Anh Tuấn cho biết.
Hiện, danh sách đề xuất theo quy hoạch có 12 sân bay gồm: Hà Giang (xã Tân Quang, huyện Bắc Quang); Yên Bái (phường Nam Cường, TP. Yên Bái); Tuyên Quang (xã Năng Khả, huyện Na Hang); Bắc Ninh (xã Xuân Lai, huyện Gia Bình); Hà Tĩnh (xã Cẩm Nam, huyện Cẩm Xuyên); Kon Tum (thị trấn Măng Đen, huyện Kon Plông); Quảng Ngãi (xã An Hải, huyện Lý Sơn); Bình Thuận (xã Ngũ Phụng, huyện Phú Quý); Khánh Hòa (xã Vạn Thắng, huyện Vạn Ninh); Đăk Nông (xã Quảng Khê, huyện Đăk Glong); Tây Ninh (xã Phước Ninh, huyện Dương Minh Châu) và sân bay quân sự Gia Lâm (quận Long Biên, Hà Nội).
Theo Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam Đinh Việt Thắng, nhiều địa phương mong muốn có sân bay để thúc đẩy kinh tế xã hội. Tuy nhiên vấn đề đầu tư và hoạt động hiệu quả là quan trọng nhất. Ngoài chi phí đầu tư, sân bay còn phải duy trì hoạt động. Sân bay được địa phương đánh giá hiệu quả, có nguồn lực đầu tư sẽ được đưa vào quy hoạch.
Bên cạnh đó, Quy hoạch cũng định hướng chuyển cảng hàng không nội địa thành quốc tế khi có nhu cầu khai thác chuyến bay quốc tế thường lệ và cơ sở hạ tầng bảo đảm; phát triển hàng không chung theo hướng phát triển sân bay chuyên dùng (phục vụ hành khách, hàng hóa không phải vận chuyển công cộng) và sân bay quy mô nhỏ theo hướng địa phương chủ động xác định trong quy hoạch tỉnh, huy động nguồn lực đầu tư.
Một số sân bay quân sự còn được nghiên cứu theo mô hình chuyên dùng, lưỡng dụng (phục vụ dân sự và quốc phòng), đồng thời nghiên cứu chuyển sân bay chuyên dùng thành cảng hàng không khi có nhu cầu khai thác vận tải công cộng. Đây là một trong những xu hướng phát triển hàng không phổ biến trên thế giới.
