Về quy định khung giá phát điện được ban hành hàng năm
Khoản 1 Điều 24 Nghị định số 137/2013/NĐ-CP ngày 21 tháng 10 năm 2013 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật điện lực và Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật điện lực quy định: “Bộ Công Thương có trách nhiệm quy định phương pháp, trình tự lập và thẩm định khung giá phát điện”. Căn cứ quy định của Chính phủ, Bộ Công Thương đã ban hành Thông tư quy định phương pháp, trình tự lập và thẩm định khung giá phát điện. Cụ thể, đối với các nhà máy điện thuỷ điện, nhiệt điện, Bộ Công Thương đã ban hành Thông tư số 57/2014/TT-BCT ngày 19/12/2014 và các thông tư sửa đổi bổ sung; đối với các nhà máy điện mặt trời, điện gió chuyển tiếp, Bộ Công Thương đã ban hành Thông tư số 15/2022/TT-BCT ngày 3/10/2022.
Để có cơ sở cho chủ đầu tư các nhà máy điện mặt trời, điện gió đang và sắp triển khai đầu tư xây dựng và thực hiện đàm phán với Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) để ký kết hợp đồng mua bán điện, Bộ Công Thương đã chủ động xây dựng dự thảo Thông tư quy định phương pháp xác định khung giá phát điện nhà máy điện mặt trời, điện gió và hiện đang được lấy ý kiến rộng rãi từ ngày 29/8/2023.
Theo đó, khung giá phát điện được tính toán trên cơ sở phương pháp tính toán tương tự các loại hình nhà máy điện khác hiện nay, thông số đầu vào tính toán với đời sống kinh tế của nhà máy điện mặt trời, điện gió là 20 năm, các thông số liên quan đến suất đầu tư, thông số tài chính, kỹ thuật, chi phí vận hành, bảo dưỡng được lựa chọn trên cơ sở tham khảo số liệu của các tổ chức tư vấn để đảm bảo tính phổ quát, cập nhật được số liệu trên thế giới thay vì sử dụng số liệu quá khứ của các nhà máy điện.
Căn cứ Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 (Quy hoạch điện VIII) về việc khuyến khích, ưu tiên phát triển năng lượng mặt trời tại miền Bắc, dự thảo Thông tư đã quy định khung giá phát điện sẽ được xác định theo từng miền, khác với quy định khung giá hiện hành.
Khung giá được ban hành hàng năm làm cơ sở cho chủ đầu tư các dự án nhà máy điện mặt trời, điện gió thỏa thuận giá điện, ký kết hợp đồng mua bán điện với EVN đảm bảo giá điện không vượt quá khung giá do Bộ Công Thương ban hành. Theo đó, trước ngày 1/11 hàng năm, EVN có trách nhiệm tính toán hoặc thuê tư vấn tính toán khung giá; Bộ Công Thương phê duyệt khung giá hàng năm trên cơ sở thẩm định của Cục Điều tiết điện lực và ý kiến của Hội đồng tư vấn do Bộ Công Thương thành lập trong trường hợp cần thiết.
Khung giá phát điện trong năm cơ sở (năm chủ đầu tư phê duyệt tổng mức đầu tư của dự án) là căn cứ để EVN và chủ đầu tư thoả thuận, thống nhất giá điện để ký hợp đồng mua bán điện và hai bên không phải đàm phán, ký lại theo khung giá phát điện của năm tiếp theo.
Về đối tượng áp dụng khung giá
Về đối tượng áp dụng, khung giá phát điện quy định tại dự thảo Thông tư được áp dụng cho các dự án điện mặt trời, điện gió chưa ký kết hợp đồng mua bán điện với EVN. Đối với các dự án điện mặt trời, điện gió đã ký kết hợp đồng mua bán điện với EVN theo giá FIT tiếp tục thực hiện theo các quy định tại hợp đồng đã ký; đối với các dự án nhà máy điện mặt trời, điện gió chuyển tiếp (các dự án đã ký kết hợp đồng mua bán điện với EVN nhưng không đáp ứng điều kiện áp dụng cơ chế giá bán điện ưu đãi FIT) được quy định cụ thể tại Thông tư số 15/2022/TT-BCT ngày 3/10/2022 của Bộ trưởng Bộ Công Thương quy định phương pháp xây dựng khung giá phát điện nhà máy điện mặt trời, điện gió chuyển tiếp và Quyết định số 21/QĐ-BCT ngày 7/1/2023 của Bộ trưởng Bộ Công Thương quy định khung giá phát điện cho các nhà máy điện mặt trời, điện gió chuyển tiếp.
Về việc giao cho EVN tính toán khung giá phát điện nhà máy điện mặt trời, điện gió
Theo quy định tại khoản 2 Điều 31 Luật Điện lực (được sửa đổi, bổ sung bởi khoản 15 Điều 1 của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Điện lực): “Khung giá phát điện… do đơn vị điện lực có liên quan xây dựng; cơ quan điều tiết điện lực thẩm định trình Bộ trưởng Bộ Công Thương, Bộ trưởng Bộ Tài chính phê duyệt theo sự phân công của Chính phủ…”. Khoản 1 Điều 24 Nghị định số 137/2013/NĐ-CP ngày 21/10/2013 quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật điện lực và Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật điện lực quy định: “Bộ Công Thương có trách nhiệm quy định phương pháp, trình tự lập và thẩm định khung giá phát điện”.
Căn cứ quy định tại Luật Điện lực và Nghị định nêu trên, Bộ Công Thương có trách nhiệm hướng dẫn phương pháp lập khung giá phát điện áp dụng đối với dự án điện mặt trời, điện gió và EVN có liên quan có trách nhiệm xây dựng khung giá phát điện dự án điện gió, điện mặt trời trình Cục Điều tiết điện lực thẩm định trước khi trình Bộ trưởng Bộ Công Thương xem xét, phê duyệt. Dự thảo Thông tư cũng quy định trách nhiệm của EVN về việc tính toán hoặc thuê tư vấn tính toán cũng như quy định trường hợp cần thiết lấy ý kiến kết quả tính toán khung giá thông qua Hội đồng tư vấn do Bộ Công Thương thành lập làm cơ sở để Bộ Công Thương xem xét, phê duyệt khung giá phát điện.
Hiện nay, dự thảo Thông tư đang lấy ý kiến rộng rãi tại trang website của Chính phủ, Bộ Công Thương kể từ ngày 29/8/2023 theo đúng quy định tại Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật và dự kiến ban hành trong năm 2023 làm cơ sở để EVN và các chủ đầu tư các dự án nhà máy điện mặt trời, điện gió có cơ sở đàm phán, ký kết hợp đồng mua bán điện. Trên cơ sở ý kiến góp ý của các cơ quan, tổ chức, cá nhân, các nhà đầu tư, Bộ Công Thương sẽ tổng hợp, hoàn thiện dự thảo Thông tư.
