Cây mắc ca được trồng thử nghiệm lần đầu tiên tại huyện Tuần Giáo vào năm 2013. Quá trình thử nghiệm cây giống bước đầu cho kết quả khả quan, cây sinh trưởng và phát triển tốt, phù hợp với thời tiết, khí hậu và thổ nhưỡng địa phương. Các dự án trồng cây mắc ca được chấp thuận đầu tư theo mô hình hỗn hợp, một phần diện tích do nhà đầu tư trực tiếp trồng chăm sóc, một phần diện tích thực hiện theo hình thức liên kết với người dân có sự hỗ trợ của Nhà nước thông qua các hợp tác xã. Đây là mô hình đảm bảo hài hòa về mặt lợi ích giữa người dân và doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, tỉnh cũng có những chính sách ưu đãi cho các doanh nghiệp đầu tư để trồng cây mắc ca theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, sau khi triển khai các dự án trồng mắc ca đã gặp không ít vướng mắc. Một phần do người dân hầu hết là bà con dân tộc thiểu số, lần đầu làm quen với canh tác hiện đại nên còn nhiều bỡ ngỡ. Mặt khác, nhà đầu tư không đủ tiềm lực tiếp tục mở rộng diện tích như cam kết ban đầu và còn nợ tiền chia lợi nhuận và tiền công của người dân. Do đó, bà con đã không còn tin tưởng vào các dự án, ảnh hưởng không nhỏ tới các chủ trương phát triển cây mắc ca trên toàn huyện.
Tuy nhiên, từ khi cây mắc ca bén rễ ở đất Tuần Giáo cho năng suất, chất lượng tốt đã mở ra hướng đi mới trong phát triển kinh tế, xoá đói giảm nghèo và hứa hẹn trở thành cây làm giàu của đồng bào vùng cao nơi đây, huyện Tuần Giáo đã kiên trì với mục tiêu mở rộng diện tích.
Mắc ca là cây lâm nghiệp, đồng thời là cây đa mục đích, có tiềm năng sinh trưởng tốt, hiệu quả kinh tế, xã hội, môi trường cao. Cây có thể phát triển tập trung quy mô hàng hóa lớn, vừa có thể trồng rừng phòng hộ đầu nguồn tạo nguồn sinh thủy, góp phần nâng tỷ lệ che phủ của rừng, bảo vệ môi trưởng sinh thái.
Do mắc ca là cây trồng lâu năm, thời gian trên 3 năm mới bắt đầu cho quả và trên 5 năm mới đạt năng suất cao, huyện Tuần Giáo vừa tăng cường niềm tin trong nhân dân từ việc triển khai các mô hình kinh tế khác, phục hồi và nâng cao năng suất, chất lượng các loại cây hiện có, đặc biệt là cây ăn quả, vừa tìm hướng đi bền vững cho mắc ca.
Để người dân tin tưởng vào việc trồng cây mắc ca, huyện Điện Biên đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền về giá trị quả mắc ca. Lãnh đạo huyện am kết bao tiêu sản phẩm. Mới đây, huyện Tuần Giáo ký biên bản ghi nhớ với Công ty Cổ phần Tập đoàn TH liên quan đến trồng mắc ca. Cụ thể, địa phương cam kết tạo mọi điều kiện theo quy định để Tập đoàn TH và các đơn vị thành viên triển khai thực hiện dự án trồng mắc ca trên địa bàn. Ðổi lại, Tập đoàn TH cam kết bao tiêu toàn bộ sản phẩm quả mắc ca trong các dự án đó trong 50 năm, với đơn giá theo giá thị trường Australia.
Tháng 7/2023, UBND tỉnh Điện Biên ban hành văn bản quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư, đồng thời chấp thuận nhà đầu tư thực hiện dự án trồng thâm canh cây mắc ca tại huyện Tuần Giáo với quy mô khoảng 11.700ha đối với Công ty Cổ phần Du lịch và Nông nghiệp công nghệ cao Ðiện Biên (thuộc Tập đoàn TH). Đơn vị quản lý nhà nước là Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Tuần Giáo có nhiệm vụ theo dõi chương trình, quản lý nguồn vốn nhà nước để đầu tư sao cho hiệu quả. Cùng với đó là các nhà khoa học, nhà quản lý của các bên tham gia. Thông tin ấy càng củng cố niềm tin trong nhân dân. Nhờ đó, Tuần Giáo có 2.500 hộ dân của 18 xã trên địa bàn huyện đã đăng ký trồng gần 1.000ha cây mắc ca trong năm 2023.
Nhận được sự đồng thuận của bà con cũng như doanh nghiệp, để triển khai thuận lợi và hiệu quả dự án, huyện Tuần Giáp đã thành lập các tổ công tác triển khai các dự án trồng mắc ca và tái cơ cấu ngành nông nghiệp trên địa bàn, đồng thời thành lập các tổ hợp tác tương ứng với các bản, cụm bản tham gia trồng mắc ca.
Tham gia các dự án trồng cây mắc ca, người dân được chỉ dẫn kỹ thuật, cách trồng, chăm sóc mắc ca... Có thể thấy, huyện Tuần Giáo đang đi đúng hướng trong việc đưa cây mắc ca trở thành cây trồng nông nghiệp chủ lực của địa phương theo mô hình chuỗi giá trị, từ khâu sản xuất cây giống, trồng đến bảo quản, chế biến và tiêu thụ sản phẩm.
