Gần đây Khuổi My được nhiều người biết đến và đón nhận được lượng khách du lịch tới thăm khá lớn, đặc biệt là khi Khuổi My vào mùa lúa chín.
Khuổi My là tên của một thôn nhỏ nằm trên sườn dãy Tây Côn Lĩnh thuộc xã Phương Độ, cách trung tâm thành phố Hà Giang khoảng 12km. Với độ cao 1000 đến 1200m cùng thiên nhiên ưu đãi, khí hậu tại thôn Khuổi My Hà Giang có khí hậu mát mẻ, dễ chịu quanh năm.
Khuổi My là khu vực cư trú của đồng bào người Dao và người Tày, họ sinh sống trong những nếp nhà sàn bằng gỗ, mái lợp cọ đơn sơ mộc mạc. Theo thời gian, mái cọ phủ đầy rêu phong càng toát lên nét đẹp cổ kính.
Thôn Khuổi My là tổ hợp của ba bản nhỏ Nà Thác, bản Khuổi My và bản Lùng Vài. Tại thôn Khuổi My, người dân chủ yếu làm nông để sinh sống.
Đoạn đường đến Khuổi My tương đối nhỏ với nhiều đoạn cua gấp khúc bất chợt với những con dốc cao dựng đứng. Mặc dù là đường bê tông nhưng do làm đã lâu cũng như do thời tiết khắc nghiệt nơi này khi vào mùa mưa nên đường cũng có nhiều ổ gà và đôi chỗ bị hỏng nữa. Thế nên để đến được thôn Khuổi My, bạn chỉ có thể di chuyển bằng xe máy hoặc xe 7 chỗ gầm cao mà thôi.
Những thửa ruộng bậc thang ở đây là kế sinh nhai của bao thế hệ người dân tộc Dao và Tày. Bên cạnh việc canh tác ruộng bậc thang, người đồng bào còn đào những ao nước nhỏ để nuôi cá ngay cạnh nhà. Nguồn nước để nuôi cá cũng được dẫn trực tiếp từ suối trên núi nên luôn được thay mới. Cá nuôi ở đây cũng thường to hơn hẳn với những con có khi nặng đến tầm 3,4 kg là chuyện quá đỗi bình thường.
Người Dao ở Khuổi Nhi sống trong những ngôi nhà sàn dựa lưng vào dãy núi Tây Côn Lĩnh từ hơn 300 năm nay. Ngôi nhà truyền thống của người dân nơi đây chủ yếu là những ngôi nhà sàn lợp mái cọ. Có những ngôi nhà sàn lợp mái cọ dày phủ rêu phong dưới tác động của sương mù quanh năm bao phủ. Nhà càng lâu năm, rêu phủ càng dày, càng xanh, càng đẹp.
Mùa thu, khi lúa bắt đầu ngả màu chín vàng cũng là lúc cảnh sắc thiên nhiên nơi đây khoác lên mình một tấm áo vàng trong như nắng, rực rỡ nhưng cũng thật tinh khôi. Từ những thửa ruộng bậc thang trải đều tít tắp, uốn lượn quanh những sườn đồi, lưng núi, lúa chín ngả từ màu xanh sang màu vàng óng ả tạo ra khung cảnh đẹp mê hồn.
Cũng như nhiều bản làng đẹp ở Hà Giang khác, du khách đến Khuổi My ngoài trải nghiệm ngắm cảnh còn có thể tìm hiểu nhiều hơn về cuộc sống của người Dao ở đây. Đặc biệt, người dân bản địa còn cho bạn những trải nghiệm tuyệt vời như hái Thảo quả dưới những tán rừng già; hái chè Shan tuyết cổ thụ hàng trăm năm tuổi trên sườn dãy núi Tây Côn Lĩnh.
Người Dao và người Tày ở thôn Khuổi My cực kỳ hiếu khách. Họ sẽ chiêu đãi du khách nhiều món ngon đậm đà bản sắc văn hóa bản địa như thịt lợn chua, bánh chưng đen, xôi sắn, ếch hương, cơm lam, thịt trâu khô,… Mỗi món ăn với hương vị đặc trưng góp phần tạo nên dấu ấn ẩm thực đặc biệt cho mảnh đất Hà Giang.
